به مناسبت اسکار که چند روز پیش بود گفتم یادی بکنم از یکی از شاهکارهای تاریخ معاصر اسکار!!
فیلم مهلکه 2008 (The Hurt Locker)
فیلم تقریبا فاقد داستانه، ما فقط با چند نفر از سربازان شناسایی بمب ارتش آمریکا در عراق مواجهیم که عملا هیچ فرمانده بالاسری ندارن و به صورت کاملا خودمختار در بغداد و ... برای خودشون می چرخن و بمب خنثی می کنن! یکی از شاهکارهای فیلم توی سکانس اولیه ـش رخ میده یعنی زمانی که متخصص خنثی کردن بمب جاده ای در حال بازگشته که ناگهان یک عراقی با یه گوشی توی دستش نشون داده میشه که یکی از روش های منفجر کردن این مدل بمب ها استفاده از سیگنال موبایله! یکی از سربازان آمریکایی جنتلمن ما در حالی که اسلحه هم داره در این صحنه وقتی این مرد عراقی رو می بینه فقط داد میزنه: تلفن همراهتو بنداز زمین!! تلفن همراه بنداز زمین! پلیززززز، آآآآآآآ چقدر مهربون، چقدر این سرباز آمریکایی رئوف و آقاست! ? اما اون فرد عراقی چون خیلی آدم بدیه این هشدارهارو دایورت میکنه و با فشردن یه کلید بمبی رو که متخصص ما ندیده رو منفجر میکنه و کتلتش میکنه!
فقط یک در میلیارد فرض کنید که همچین سناریویی در واقعیت و در ارتش آمریکا (و اصلا ارتش هر کشوری) رخ بده! در اون ارتشو باید گِل گرفت!
بعد از گذر این سکانس فانتزی فیلم، متخصص خنثی سازی بمب ما با یک متخصص جدید جایگزین میشه و اون کسی نیست جز Jeremy Renner (ویلیام جیمز در فیلم)! شخصیت ویلیام باز هم شمارو غافل گیر میکنه چون یک کاراکتر کاملا بی کله و جو گیره (تیپیکال فیلمای اکشن هالیوودی) که واقعا توی این فیلم به ظاهر جدی و اونم در نقش یک سربازی که با خنثی کردن بمب سرو کار داره واقعا باعث ایجاد WTF در ذهن هر بیننده ای میشه! مسئله عدم انطباق این فیلم با واقعیت و نمایش فانتزی فیلم صدای بسیاری از کهنه سربازای خود آمریکا رو هم درآورد که با یه سرچ ساده می تونید پیداشون کنید
من چند نمونه از نوشته های سربازانی که عملا توی عراق بودن یا کلا توی ارتش آمریکا خدمت کردن رو براتون میارم:
مسئله دیگه شیوه فیلمبرداری با دوربین روی دست و تدوین بسیار هیجانی فیلم بود که تقریبا آخرای فیلم دیگه برای من سرگیجه آورد! اصولا این مدل فیلمبرداری برای ایجاد هیجان در فیلمای این چنینی رایجه اما در این فیلم از اونور بوم افتاده و ظاهرا قراره بوده جای خلا داستان و هیجان فیلمو هم پر کنه.
به نظر من خانم کاترین بیگلو کارگردان این فیلم خیلی خیلی خوب سلیقه اعضای آکادمی و اون لابی که در خصوص این تیپ فیلما وجود داره رو میشناخته و با سر هم کردن المان هایی مثل مظلومیت و فشار عصبی زیاد بر سربازان جنتلمن آمریکایی و در عین حال عدم انتقاد مستقیم به سیاست های خارجی دولت آمریکا! و ایجاد یک حس همدردی فقط و فقط هدفش شکار اسکار بوده که کاملا هم موفقه در اینکار. البته نامزدهای اسکار اون سال هم فیلمای خیلی چشمگیری نبودن (نهایتا میشد آواتارو در نظر گرفت که به دلیل CGI بسیار سنگینش کلا با زائقه اسکار جور نمیاد) اما با اینحال هم این فیلم به نظر من حتی لیاقت نامزد شدن رو هم نداشت. (هر چند که معتقدم اگه پدرخوانده هم اونسال نامزد میشد بازم اسکارو به این فیلم میدادن!)
در رابطه با دریافت اسکار بهترین کارگردانی و بهترین فیلم توسط فیلم مهلکه یادآوری دوتا مطلب رو لازم میدونم که احتمالا بیشتر کمک تون بکنه متوجه بشید اسکار در خیلی از سال ها (نه لزوما سال های اخیر) از جشنواره فجر خودمان هم نازل تره:
1- فیلمایی مثل نجات سرباز رایان، غلاف تمام فلزی، اینک آخرالزمان و ... که همگی در کنار عناوین دیگه احتمالا جزو بهترین های ژانر جنگ هستن، هیچ کدوم اسکار بهترین فیلم رو نبردن!
نجات سرباز رایان اسکار بهترین فیلم رو به زباله ای به نام شکسپیر عاشق (احتمالا یکی از بدترین اسکارهای تاریخ) باخت
غلاف تمام فلزی کلا در هیچ رشته ای جز بهترین فیلمنامه اقتباسی نامزد نشد و همونم نگرفت
و اینک آخرالزمان هم اسکار بهترین فیلمو به فیلم کریمر علیه کریمر باخت (OMG) ?
2- در شرایطی که کاترین خانم (همسر سابق حیمز کامرون) جایزه بهترین کارگردانی رو برای این فیلم گرفت! یادی هم بکنم از تعدادی از کارگردان های معروف و محبوبی که هرگز اسکار نگرفتن:
اورسن ولز
آلفرد هیچکاک
استنلی کوبریک
اینگمار برگمن
دیوید لینچ
ریدلی اسکات
و حتی کریستف نولان!
(بگیم که طرفداراش ناراحت نشن)
و ....
در آخر اگه بخوام جمع بندی کنم، مهلکه یک فیلم ظاهرا جدی در ژانر جنگه که تقریبا هیچ انطباقی با واقعیت نداره که خودش به تنهایی ایراد بسیار بسیار بزرگی برای این سبک فیلمه، تقریبا فاقد داستان و پیوستگی بین بخش های مختلفشه، نقش اول فیلم عملا چیزی تو مایه های جیمز بانده (دنیل کریگ احتمالا می تونست بهتر از جرمی رنر این نقشو در بیاره!
) و اعضای آکادمی اسکار و حتی خود کارگردان فیلم هم احتمالا هیچ شناختی از جنگ، سلسه مراتب ارتش، اینکه اصلا عراق کجای کره زمینه و خیلی از مسائل دیگه ای که در فیلم نمایش داده میشه نداشتن! جدی توضیه میکنم این فیلمو حتما ببینید اگه ندیدید!
با تشکر از اعضای آکادمی اسکار و شما خواننده عزیز از وقتی که برای خوندن این مطلب گذاشتین