خبرگزاری ایکنا تو نمایشگاه مطبوعات نشستی با حضور «مسعود كوثری» عضو هيئت علمی گروه ارتباطات دانشگاه تهران، «محمد مهدی كارگر» عضو كارگروه بازی و سرگرمی شورای عالی اطلاعرسانی و «محمود بلالی» سردبير نشريه دنيای پردازش برگزار کرد که مسایل جالب توجهی توش مطرح شد. متن کاملشوبراتون می ذارم .
ضعف «خلاقيت، داستانپردازی و ساختار»؛ دلايل مخاطبپسند نبودن بازیهای رايانهای اسلامی
در بازیهای رايانهای اسلامی توليدكنندگان خلاقيت لازم برای توليد يك داستان خوب و ساختاربندی قوی آن را ندارند همچنين به دليل نبود كپیرايت و ضعف گرافيكی بازیها و افزايش سطح كيفيت ذائقه كاربران ايرانی، بازیهای رايانهای اسلامی مورد اقبال عمومی قرار نمیگيرد.
به گزارش خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا)، نشست آسيبشناسی بازیهای رايانهای اسلامی، در غرفه خبرگزاری قرآنی ايران واقع در محل پانزدهمين نمايشگاه بينالمللی مطبوعات و خبرگزاریها با حضور «مسعود كوثری» عضو هيئت علمی گروه ارتباطات دانشگاه تهران، «محمد مهدی كارگر» عضو كارگروه بازی و سرگرمی شورای عالی اطلاعرسانی و «محمود بلالی» سردبير نشريه دنيای پردازش برگزار شد.
در بخش نخست اين نشست تعدادی از مشكلات بازیهای رايانهای اسلامی مورد بررسی قرار گرفت. از جمله اينكه بازیهای رايانهای اسلامی به دليل نداشتن تنوع در سنايو نتوانسته با مخاطبان ارتباط خوبی برقرار كند، بازیهای رايانهای اسلامی به صورت اتوكشيده به كاربر ارائه میشود و به عناصری همچون توجه به اسطوره، احساس بازبودگی و گردانندگی در كاربر توجهی ندارد.
بخش نخست اين نشست را اينجا بخوانيد!
كوثری در ادامه اين نشست با تاكيد بر اينكه كسی در ايران سناريونويسی بلد نيست، گفت: افراد فعال در اين زمينه اگر هم چيزی بلد باشند از روی تئاتر ياد گرفتهاند و ما سنت «كميك استريپ» در ايران نداريم و اين ضعف به صنعت بازی كشيده شده است.
وی ادامه داد: در آمريكا سنت كميك استريپ كمك بسياری به اين عرصه كرده است؛ چراكه در اين صنعت بايد قدرت خلاقهای وجود داشته باشد تا با شش عكس يك داستان روايت كنيد، اين سنت در آمريكا قوی است و به بازیهای منتقل شده است.
سنت كميك استريپ در آمريكا
در آمريكا سنت كميك استريپ كمك بسياری به اين عرصه كرده است؛ چراكه در اين صنعت بايد قدرت خلاقهای وجود داشته باشد تا با شش عكس يك داستان روايت كنيد، اين سنت در آمريكا قوی است و به بازیهای منتقل شده
عضو هيئت علمی دانشگاه تهران به ضعف اين سنت در ايران اشاره كرد و گفت: در ايران شايد به جرأت بتوانيم بگوييم افرادی كه بتوانند سناريوی بازی بنويسند به دو نفر هم نرسد كه در ساخت بازیهای دينی اين مهارتها به مراتب سختتر و پيچيدهتر میشود.
كوثری تصريح كرد: به دليل اينكه دين در پارهای از موارد احكامی را به طور ثابت به بشر عرضه میكند اين نكته كار سناريونويسی را مشكل میكند، از طرفی اين مهارت در ايران بسيار ناچيز است و در مرحله بعد تبديل اين سناريوها به بازیهای جذاب مشكلتر میشود.
بلالی، سردبير نشريه «دنيای پردازش» در ادامه اين نشست با انتقاد از مستقيمگويی در بازیهای اسلامی گفت: بازیهای غربی اهداف خود را لابهلای جذابيتهای موجود در بازیها پنهان میكند ولی در بازیهای ايرانی مستقيماً هدف نشانه میرود.
بازیهای ايرانی به صورت احساسی و در مقابل يك عكسالعمل ساخته میشود
وی ادامه داد: اكثر بازیهای ايرانی به صورت احساسی و در مقابل يك عكسالعمل ساخته میشود؛ مثلا پس از توليد فيلم 300 حس نژادپرستی باعث توليد بازیهايی در ايران شد كه با منطق هدفمندی توليد نشدند!
بلالی تصريح كرد: در بازیهای خارجی تيمی 200 نفره يك بازی را توليد میكنند اما در ايران يك تيم چند نفره اين كار را انجام میدهند كه طبيعتاً كار سطحی میشود.
سردبير نشريه «دنيای پردازش» افزود: در توليد بازیهای دينی ما خودمان هدف را نشانه میرويم و از طرفی سازمانی برای جهتدهی به بازیها وجود ندارد و كار سفارشی انجام نمیشود و بازیها در سطح باقی میمانند.
اين كارشناس بازهای رايانهای ضعف ديگری را در بازیهای رايانهای اسلامی برشمرد و افزود: نداشتن جايزه در بازیهای اسلامی ـ ايرانی مشكل ديگری است و كاربر حتی اگر تا انتهای يك بازی برود پاداشی دريافت نمیكند.
محمد مهدی كارگر، عضو كاگروه بازی و سرگرمی شورای عالی اطلاعرسانی نيز در ادامه به ضعف خلاقيت در بازیهای رايانهای اسلامی اشاره كرد و گفت: بازیهای اسلامی از نبود خلاقيت رنج میبرند و توليدكنندگان خلاقيت لازم برای توليد يك داستان خوب و ساخت آن را ندارند.
وی تصريح كرد: سازندگان در توليد و ساخت انيميشين جلوه ظاهری مدنظرشان است و داستان خوب در اين بازیها وجود ندارد، از طرفی خود سازمانهای مسئول نيز كوتاهی كردند؛ چراكه تازه بحث مديريت بازیهای وارداتی شروع شده بود و هنوز به نتيجهای نرسيده بود كه ما بازی توليد كرديم و سازمانهای مربوطه درگير در اين حوزه نيز زياد در اين كار متخصص نبودند.
دغدغه اصلی سازندگان «ساخت بازی» است نه استانداردسازی آن!
وی ادامه داد: سازمانهای متولی اين حوزه نتوانستند بازی خوبی توليد كنند چراكه دغدغه اصلی آنها ساخت بازی بود نه استانداردسازی آن، پروژه «اسرا»؛ طرح ساماندهی بازیهای رايانهای نيز در اين راستا خيلی نتوانسته موفق عمل كند چراكه هنوز معيارهای چون داشتن سناريو خوب، صلاحيت توليدكنندگان و غيره در آن بررسی نمیشود.
كارگر ضعف در اين موضوع را در ساخت بازیهای دينی بيشتر دانست و افزود: چه موضوعی را برای سناريو انتخاب كنيم؟ از مسايل اساسی شروع كنيم يا روی مسايلی حرف بزنيم كه بيشتر مورد جدل است.
وی يادآوری كرد: افراد فعال در اين عرصه تخصصی كافی ندارند و ارتباط درستی بين آنها و علمای اسلام وجود ندارد تا مشاوره صورت بگيرد، بنابراين موضوعات عمده مورد استفاده در بازیهای رايانهای اسلامی از تقابل بين حق و باطل و جهاد فراتر نرفته است.
در ادامه اين نشست كارشناسان به اين سوال خبرنگار ايكنا كه آيا استفاده از خشونت در بازیهای اسلامی مانند بازیهای خارجی صحيح است يا خير؟ پاسخ گفتند.
عوامل موثر بر افزایش کیفیت بازیهای رایانهای اسلامی
بلالی در اين زمينه افزود: استفاده از خشونت در بازیهای رايانهای چه در جبهه كفار و چه در جبهه اسلام فرقی نمیكند، ما میتوانيم از ژانرهای ديگری در اين زمينه استفاده كنيم و روی آن مانور دهيم. وی ادامه داد: متاسفانه اولين انتخاب در ساخت بازیها ژانر اكشن است كه شايد به دليل جذابيتهای موجود در اين نوع ژانر باشد، الان بازیهای استراتژيك میتوانند ابزار مناسبی برای انتقال مفاهيم دينی باشد.
سرديبر نشريه پردازش يادآور شد: البته بازیهای استراتژيك ايرانی نيز همچنان از معضل نداشتن سناريو خوب و منطق بازی رنج میبرند.
بلالی در ادامه به تغيير ذائقه بازيگران نوجوان ايرنی اشاره كرد و گفت: ما در ساخت بازی دير عمل كرديم، به گونهای كه ذائقه كاربران ايرانی تغيير كرده است؛ كودكان و نوجوانان ايرانی ديگر بازیهای ضعيف و با گرافيك پايين را نمیپسندند.
وی تصريح كرد: ما هنوز الفبای ساخت بازی را ياد نگرفته، تصميم داريم كه جمله بسازيم، بنابراين با مشكلاتی مواجه میشويم، بايد به جای اينكه برای ساخت بازی وقت بگذاريم برای آموزش ساخت بازی زمان بگذاريم و افرادی را به همين منظور برای تحصيل در خارج از كشور و يا انجام تحقيقات در اين زمينه به كار گيريم.
وی يادآوری كرد: میتوان در اين راستا حتی رشتهای را در دانشگاهها گذاشت، در حال حاضر مهندسان ايرانی توانستهاند با كالبد شكافی بازیهای مختلف نسخههای جديدی از بازی را توليد كنند ولی اين كافی نيست و بايد حتماً علم اين صنعت را كسب كنيم.
كوثری نيز در همين زمينه تصريح كرد: درست است كه ژانر اكشن پرفروش است اما اينكه ما فكر كنيم توليدكنندگان میتوانند با اين ژانر پول در بياورند غلط است؛ به دليل عدم كپیرايت و ضعف در بازیها، ما حتی با اين ژانر هم نمیتوانيم موفق شويم.
وی ادامه داد: ژانر اكشن برای ما موفقيتی ندارد و تمرينهايی كه ما در اين زمينه انجام داديم به دليل ضعفهای موجود نشاندهنده همين موضوع است.
مدرس روش تحليل پيامهای رسانهای افزود: بازیای را كه قرار است ببازيم بهتر است كه در ژانر استراتژيك يا تاريخی باشد، چراكه به دليل پايين بودن گرافيك و نداشتن سناريوی خوب طرفداری ندارد؛ پس بهتر است كه در اين زمينه سرمايهگذاری نكنيم.
استفاده از ژانر اكشن در ساخت بازیها
درست است كه ژانر اكشن پرفروش است اما اينكه ما فكر كنيم توليدكنندگان میتوانند با اين ژانر پول در بياورند غلط است؛ به دليل عدم كپیرايت و ضعف در بازیها، ما حتی با اين ژانر هم نمیتوانيم موفق شويم
كوثری تصريح كرد: ما در استراتژیهايمان ضعيف هستيم و اگر میخواهيم بازی بسازيم در ابتدا بايد مقدمات آن را فراهم كنيم؛ يعنی دانشكدههايی حرفهای در حد فوق ديپلم يا ليسانس راهاندازی شود، ما كارگردانی بازی نداريم و بسياری از بازیهای ساخته شده در ايران اصلاً كارگردانی ندارد.
وی ادامه داد: سازندگان بازیها معمولاً مهندس هستند و از حوزه كارگردانی چيزی نمیدانند، نبايد در ايران كار را به دست آدمهای فنی داد؛ ما به كارگردانها، سناريونويسها و فيلمبرداران تخصصی در اين حوزه نياز داريم تا بتوانند محصولات خوبی ارائه دهند.
كوثری متذكر شد: وقتی ذائقه تغيير كرده است اينكه ما جنس دست چندم به مخاطب خود بدهيم ديگر اهميتی ندارد. ما میتوانيم مسيرهای ديگری را برويم، در سينما وقتی در ژانر اكشن نمیتوانيم مانند هاليوود كار كنيم، با استفاده از ژانرهای ديگری كه به زبان ما نزديكتر است فيلم میسازيم.
كوثری متذكر شد: وقتی ذائقه تغيير كرده است اينكه ما جنس دست چندم به مخاطب خود بدهيم ديگر اهميتی ندارد. ما میتوانيم مسيرهای ديگری را برويم، در سينما وقتی در ژانر اكشن نمیتوانيم مانند هاليوود كار كنيم، با استفاده از ژانرهای ديگری كه به زبان ما نزديكتر است فيلم میسازيم.
وی تاكيد كرد: بايد كاری را كه بلديم و انجام دهيم؛ برخی از ژانرها را بهتر میتوانيم كار كنيم در برخی از ژانرها محدوديت فرهنگی داريم، بنابراين بايد ژانرهايی را انتخاب كنيم كه مناسب ما باشد و بوی ايرانی دهد و بايد به سراغ سنتها خودمان و ظرفيتهای موجود برويم.
در قسمت پايانی اين نشست مسئوليت ساختن بازیها در سازمانها مختلف مورد بررسی قرار گرفت.
كوثری با بيان اينكه اين موضوع در ايران پيچيده شده گفت: بنياد ملی بازیها قرار بود اين ساماندهی و ارتباط بين سازمانها را انجام دهد كه به كندی پيش میرود.
وی با ارائه راهكارهايی برای توليد بازیهای قوی و تاثيرگذار ادامه داد: بايد از چند جنبه كمك شود؛ بايد هنرستانها و دانشگاههايی برای تقويت علمی ان حوزه راهاندازی شود، نشريات تخصصی بازیهای رايانهای به صورت حرفهایتر دنبال شود، ما در حال حاضر نوشتن را در اين حوزه تجربه میكنيم.
اين مدرس دانشگاه افزود: محققان اين عرصه به پنج نفر هم نمیرسد و بايد روانشناسان، جامعهشناسان و رشتههای گرافيك را درگير كنيم، همچنين بايد پيوندهايی با سازمانهايی كه به اين حوزه نياز دارند برقرار شود، بخش خصوصی حاضر به سرمايهگذاری در اين عرصه نيست، بنابراين سازمانهای دولتی با نگاهی هدفمند بايد مشاركت كنند.
كوثری به بازنگری در بنياد ملی بازیهای رايانهای اشاره كرد و گفت: ضعفهای موجود بايد برطرف شود و سازمانهای مردم نهاد نيز وارد اين عرصه شوند تا كار زياد هم دولتی نشوند، سيستمهايی مانند پگی در اين روند مشروعيت پيدا كردند و بازیها نيز بر اين اساس ارزيابی میشوند.
ورود سازمانهای مردم نهاد
ضعفهای موجود بايد برطرف شود و سازمانهای مردم نهاد نيز وارد اين عرصه شوند تا كار زياد هم دولتی نشود
كارگر نيز با تاكيد بر اينكه نمیتوانيم از بخش خصوصی انتاظری داشته باشيم، گفت: اگر بازی را به عنوان يك رسانه برای انتقال مفاهيم انتخاب كرديم و تاثيرگذاری فرهنگی را بر عهده آن گذاشتيم، نبايد به بخش مالی توجهای شود.
وی ادامه داد: سازمانهايی مانند بنياد ملی بازیهای رايانهای بايد ساز و كارهايی را تعيين و تدوين كنند تا سازمانهای دولتی متولی فرهنگ در توليد بازیها به صورت مشترك همكاری كنند و سعی شود تا يكسری از ماموريتهای فرهنگی سازمانها در اين جهت ادغام شود و در ساخت بازیها خود را نشان دهد.
اين كارشناس تاكيد كرد: البته بايد بخش خصوصی را فعال كرد و سازمانهای دولتی بايد هوشمندانه عمل كنند و تنها به توليد صرف بازی توجه نكنند و در جشنوارههای مرتبط عناصر ديگری مانند معيارهای استاندارد بازی مورد توجه قرار گيرد.
نگاه حذفی به بازیهای رايانهای وارداتی راه حل نيست
وی افزود: تصميمات غلط در اين زمينه میتواند مخرب باشد و نگاه حذفی به بازیهای رايانهای وارداتی راه حل نيست و بايد سياست هوشمندانهای تدوين شود.
كارگر در نهايت تصريح كرد: با توجه به اينكه بنياد ملی بازیهای رايانهای از دل شورای عالی اطلاعرسانی درآمده میتوان اميدوار بود كه اين وضعيت بهبود يابد و مسير هموارتر و روشنتر شود.
بلالی نيز با تاكيد بر اجرايی شدن قانون كپی رايت و تاثير آن بر بهبود اين حوزه گفت: تا وقتی قانون كپیرايت وجود نداشته باشد، ساخت بازی ريسك محسوب میشود، از طرفی سازندگان تا قبل از اين سردرگم بودند و برای ساخت يك بازی از 15 سازمان مجوز میگرفتند، ولی در حال حاضر اين اتفاق نمیافتد.
وی در پايان اين نشست دو ساعته افزود: حمايت مالی اگرچه مفيد است اما كافی نيست و بايد برای تحقيقات در اين زمينه سرمايهگذاری كرده و آن را در اختيار سازندگان خصوصی قرار دهند، بايد هدفها، خط قرمزها مشخص شود و قانون كپیرايت نيز اعمال شود، تا شاهد اتفاقات خوب در توليد بازیهای رايانهای اسلامی بود.