گزارش يك نبرد - آيا اكسباكس مغلوب پلياستيشن 3 خواهد شد؟
ترجمه: محمد امين اتمان زاده
ماهنامه شبکه - شماره 63
اشاره :
گاهي در جهان تجارت رقابتها چنان تنگاتنگ ميشود كه جنگي تمام عيار رخميدهد و هدف طرفين تنها به پيشيگرفتن از رقيب خلاصه ميشود. اما برندهاين نبرد اغلب مصرفكنندگان هستند كه از فناوريهاي پيشرفته، كاهشقيمتها و محصولاتي پيشرفتهتر برخوردار ميگردند. متن حاضر داستاني از سابقه و چگونگي نبرد مايكروسافت و سوني، ظاهرا بر سر بازار كنسولهاي ويديويي و در اصل براي غلبه بر ديگري و حذف او است. ضمن آن كه درك جالبي نيز از چالشها و روند كاري شركتهايي به دست ميدهد كه در خط مقدم جبهه كسبوكار جهاني ايستادهاند.
منبع: بيزنس 2
اكسباكس جديد
پردهبرداري از " اكس باكس" جديد مايكروسافت، بزرگترين مراسم از زمان عرضه ويندوز 95 تاكنون به شمار مي آيد. اين مراسم براي رئيس مايكروسافت نيز فرصتي است تا انتقام خويش را از "پلي استيشن سوني" بگيرد.
يعني تعجبي ندارد اگر مديران بخش بازيهاي ويديويي سخنراني خود را با بحثهاي بيمورد و يكطرفه درباره ديگر رقيبان قدري آتشين كنند. سپتامبر گذشته فرصت چنداني براي بحثهاي متقابل وجود نداشت. بنابراين"پيتر مور" هنگام مواجهه با " كن كوتاراگي" در يكي از راهروهاي نمايشگاه بازيهاي توكيو (Tokyo Games Show) ترجيح داد خود را خوشحال نشان دهد.
آقاي مور مدير سرپرست بازاريابي نسل آينده كنسولهاي مايكروسافت يا همان " اكسباكس 360 " است. كوتاراگي" هم مديرعامل افسانهاي پلياستيشن سوني و هدف شماره يك وي محسوب ميشود. هردو با يكديگر دست دادند و كوتاراگي آقاي مور را به غرفه سوني دعوت كرد تا فيلمهاي پلي استيشن 3 را از نزديك ببيند.
ميپرسيد فيلم ؟ بله. اين كنسول تا آوريل آينده به بازار نخواهد آمد و لذا تمام آن چه كه سوني در توكيو به عنوان نمونه نشان داد، تنها گرافيكهاي رايانهاي غيرتعاملي بودند. اما اكسباكس 360 كه 22 نوامبر در ايالاتمتحده روانه بازار شد، با اين مشكل مواجه نبود. لذا آقاي مور با نيشخند گفت: " متشكرم كن؛ اما اگر ميخواهيد بازيهاي ويديويي واقعي را ببينيد، بهتر است به غرفه ما سري بزنيد."
اين گفته ممكن است جمله خوبي براي يك تبليغ قلمداد شود. ليكن در مجموع راهبرد مايكروسافت براي پيشگامي در آخرين مرحله از اين ستيز كنسولي مسلما مخاطره آميز خواهد بود و هيچ كس بهتر از آقاي مور به اهميت اين امر واقف نيست. شش سال پيش وي با راهاندازي سيستم بازي " سگا" تحسين همگان را برانگيخت. اما تنها يك سال بعد، زير هجوم "پلياستيشن 2 و به دست آقاي كوتاراگي" مدفون شد تا شصت درصد بازار جهاني 25 ميليارد دلاري اين صنعت در انحصار سوني باقي بماند.
البته هيچ شركتي هم جز مايكروسافت از توان لازم براي هماوردي با امپراتوري سوني برخوردار نيست. مايكروسافت با برخورداري از بازاري قوي و حتي به بهاي زياني چهار ميليارد دلاري ميكوشد جايي براي اكسباكس خود باز كند. بيل گيتس و استيو بالمر آقاي مور را به خدمت گرفتهاند تا فرهنگ خشك همكاري را در ردموند دگرگون كند به بهاي دستكم پنجاه ميليون دلار، در نبرد بر سر بازاريابي پيشگام شود. هدف نهايي حمله به كوتاراگي از طريق دستيابي به جريان اصلي طرفداران و دور كردن آن ها از دسترس پلياستيشن است.
سرمايهگذاريهاي هنگفتي انجام شده است. چنانچه حمله آقاي مور تاثير مناسبي بر سهم بازار پلياستيشن داشته باشد، وي احتمالا نخستين كسي است كه توانسته درك درستي از ديدگاه گيتس براي تبديل مايكروسافت به مركز اصلي سرگرميهاي خانگي داشته باشد. مايكروسافت در حال حاضر آماده نبرد احتمالي با گوگل بر سر دسكتاپ است و لذا در صورتي كه كوتاراگي برنده بازي كنسولي شود، مسلما مايكروسافت حريف قدرتمندتري پيش روي خود خواهد داشت. ديگر همه ميدانند كه كوتاراگي روياي روزي را دارد كه پلياستيشن جاي رايانه را بگيرد. جي آلرد، مدير اكسباكس، ميگويد: " اين امر براي پيتر همچنان يك آرزوي شخصي است."
مدير افسانهاي
اكثر مديران مايكروسافت از مهندسان سابق آيوي ليگ يا دره سيليكون هستند. شخص آقاي مور فرزند يك رستوراندار انگليسي اهل ليورپول است. وي ابتدا يك فوتباليست حرفهاي و سپس يك معلم ورزش بود. در سال 1981 آقاي مور نقل مكان كرد و به اتفاق همسرش در كمپي واقع در لانگبيچ ايالت كاليفرنيا سكني گزيدند؛ جايي كه پيتر مور، با فروش خانه خود به خانه كفشهاي فوتبال شركت فرانسوي "پاتريك" سالانه حدود ده هزار دلار درآمد داشت. او كارگر خستگي ناپذيري بود و كسب وكار شركت پاتريك را در كاليفرنيا ظرف چهار سال، سه برابر كرد. در سال 1992 آقاي مور به سمت مارك Reebok رفت. تجارت بخش فوتبال آن را به راه انداخت. نخستين كارخانه عظيم توليد توپ فوتبال را ساخت و اولين قرارداد همكاري با ونوس ويليامز و سرنا ويليامز ، قهرمانان نوجوان تنيس ايالات متحده، منعقد نمود.
شهرت افسانهاي آقاي مور در بازاريابي زماني به اوج رسيد كه در سال 1999، سگا، توليدكننده ژاپني كنسولهاي بازي، در حالي كه تنها هفت ماه به عرضه اين كنسول در ايالات متحده باقي مانده بود، وي را براي توسعه تقاضاي كنسول "دريمكست" در بازار به خدمت گرفت. زماني كه رئيس سگا از اين امر آگاهي يافت، بلافاصله مديرعامل اين شركت در ايالات متحده را احضار كرد و گفت: " ما بازيهاي ويديويي ميسازيم.
چرا اين مردك كفشفروش را براي من آوردهاي؟ "اما آقاي مور كار خود را آغاز كرد و به تقويت شراكت با Ozzfest Tourپرداخت. وي كاركناني را استخدام نمود تا با بررسي ويديوهاي خوانندگان معروف آن زمان، به تقويت و حفظ رابطه سگا با بازار جوانان بكوشند. كنسول دريمكست در ژاپن شكست خورد. اما راهاندازي آن در ايالات متحده با فروش 8/1ميليون دستگاه در چهار ماه نخست، شگفتيساز شد.
در سال 2000 كوتاراگي با پلياستيشن 2 سر رسيد و بر سر اين "موتور هيجان " كه از يك ريزپردازنده خارقالعاده بهره ميبرد، سر و صداي فراواني بهراه انداخت. او قول داده بود با ارائه تصاوير گرافيكي بلادرنگ به رقابت با "داستان اسباببازي" بپردازد و بازيهايي عرضه نمايند كه حتي از توانايي گرياندن مخاطبان برخوردار باشند. وي بر سر پيمان خويش ماند و پلياستيشن 2، همچنان كه همه ميدانيم، با چنان استقبالي در جهان مواجه شد كه موتور دريمكست را از شتاب انداخت و كشتي سگا به گل نشست. اندي مكنامارا، سردبير مجله Game Informerميگويد: " كوتاراگي با سگا كاري افسانهاي كرد. كار به جايي رسيد كه فعلِ "دريمكست" در ادبيات محافل بازيهاي ويديويي به معناي عدم قدرت و تنها توسل به روياي پيروزي در نبرد" تبديل شد.
پايان دريمكست
سگا با افزايش زيانهاي مالي در ژانويه 2001 از دريمكست دست كشيد و از آن زمان تا كنون شركتي است كه فقط بازيهاي ويديويي توليد ميكند؛ آن هم اغلب براي كنسول پلي استيشن 2. آقاي مور اين را پذيرفت. هرچند ناچار به اخراج 52 تن از كاركناني شد كه اكثرشان را شخصا به استخدام درآورده بود. وي اعتراف ميكند كه: " هنوز بخشي از وجود من از آن تجربه متاثر است."
مور تنها كسي نبود كه از موفقيت پلي استيشن 2 لطمه خورد. اواخر دهه 1990، گيتس بر سر قرار دادن سيستم عامل ويندوز در پلي استيشن 2، مشغول مذاكره با كوتاراگي بود. اما كوتاراگي ديرزماني بود كه گيتس را خطرناكترين تهديد براي امپراتوري خويش تلقي ميكرد.
برني استولار، از مديران پيشين سوني، هنوز هم به ياد دارد كه در اوايل سال 1994 با كوتاراگي در مورد حدس خود سخن گفته بود كه گمان ميكند نخستين رقابت جدي كنسول نوظهور پلياستيشن آنها با نينتندو باشد يا شايد هم اينتل. اما كوتاراگي بهصورت مستقيم به چشمهايش زل زد و گفته بود: " نه! برني، تو اشتباه ميكني. ما با مايكروسافت طرفيم و من آنها را از ميان برميدارم."
در حالي كه مايكروسافت عمدتا در كار ساخت نرمافزار و خدمات فعال است و نه سختافزار، با رد تقاضاي همكاري سوني، گيتس به سرعت تصميم به طراحي و عرضه هيجده ماهه سيستم كنسول مخصوص مايكروسافت گرفت. آلرد اكنون اعتراف ميكند:" طرح ناپختهاي بود. مثل اين كه بگوييم: كاملا آماده، آتش، هدفگيري!" حاصل كار گروه، جعبه سياه و زمختي بود كه يك تراشه پنتيوم3 اينتل را به همراه يك هاردديسك هشت گيگا بايتي درون خود داشت و در واقع يك ميني پيسي محسوب ميشد. هنگامي كه اكسباكس در سال 2001 و سالي پس از پلي استيشن 2 به بازارهاي ايالات متحده عرضه شد، از لحاظ اصول فني آشكارا ممتازتر مينمود. از وضوح رنگ بهتري برخوردار بود و بازيها را آسانتر به نمايش در ميآورد.
اما اكسباكس از توان لازم براي درافتادن با برتري محرز پلياستيشن 2 برخوردار نبود. البته برتري مذكور به كمك بازيهايي مانند Grand Theft Auto III بيشتر تقويت شد. در حالي كه مايكروسافت پيش از آنكه سازندگان اين بازي آنرا در اختيار سوني قرار دهند، پيشنهاد انتشار آنها را رد كرده بود.
مور ميآيد ( در مورده مور در مقاله بعدی به صورته کامل خواهید خواند )
مور در ژانويه 2003 به گروه اكس باكس ملحق شد. استيو بالمر، مديرعامل مايكروسافت، به شدت پيگير استخدام وي بود. به نظر او براي اكسباكس زمينهسازي چنداني انجام نگرفته بود. زيرا در ايالات متحده تنها 23 درصد از سهم بازار را در دست داشت و پيشرفتي نيز به چشم نميخورد. بالمر به درستي دريافته بود كه رمز موفقيت سوني ساده است و تنها به بازاريابي بهتر آنها مربوط ميشود. اگرچه مايكروسافت در همه صنفها و طبقات براي محصولات خود بازاريابهايي دارد، هنوز نمي دانست كه بايد استعدادهايي را به خدمت بگيرد كه درك خوبي از فرهنگ جوان و جوانان داشته باشند. بالمر ميگويد: " پيتر در تصميم سگا براي تغيير راهبردهاي كاري و تجاري نقشي محوري بازي كرد. خيلي جرات ميخواهد و من عاشق همين خصلت هستم.
بنابراين بالمر آقاي مور را به مايكروسافت دعوت نمود و به وي گفت كه اكسباكس ميتواند محور اساسي راهبرد سرگرميسازي شركت باشد و اين ظرفيت را دارد تا نقش وسيعتري در بازارهاي جهان بازي كند. آقاي مور شايد تاكنون يكي از معدود مديران تجارت بازيسازي باشد كه چنين ارج و احترامي يافته است. البته وي پيشنهادي نيز از الكترونيك آرتس، ناشر بازيهاي ويديويي داشت. اما نتوانست در برابر وسوسه يك مسابقه مجدد با كوتاراگي مقاومت كند و اينبار در حالي به مصاف رقيب ديرين خود ميرود كه چك بانكي گيتس را در جيب دارد. مور به محض ورود به ردموند دريافت كه با حمله ديگري مواجه است و لذا دست به دگرگوني زد.
او پنجاه سال سن دارد و از گيتس و بالمر بزرگتر است. اما همچنان به درك خويش از فرهنگ جوانان بهويژه در زمينه موسيقي ميبالد. او هميشه دو دستگاه آيپاد و يك iRiver به همراه دارد و به ترانههاي گروههاي مختلف موسيقي گوش ميدهد.
او همچنين تقاضا كردهاست فضاي دلمرده و تيره دفاتر اكسباكس تغيير يابند و بهسازي شوند. مهمترين تغييرات در رنگآميزي اتاق رختكن آقاي مور بود. در اجتماعات درون ردموند جاي تعجب نيست اگر همه ناگهان براي مايكروسافت هورا بكشند. اما اين مربي اسبق فوتبال مواقع تشويق و يا انتقاد از گروهش را خوب ميشناسد. پرسش مورد علاقه او از كاركنان اين است: چرا من نبايد يك پلياستيشن3 بخرم؟ او ميخواهد با اكسباكس همانند يك كالاي مصرفي صرف برخورد كند؛ درست مثل يك كفش كتاني! مور معتقد است كه: بزرگترين مشكل مايكروسافت اين است كه هميشه آنها به شما ميگويند كه چرا به چيزي نياز داريد. اما در مورد اكسباكس 360 شما بايد احساس كنيد كه آن را ميخواهيد.
براي دانستن اين نكته كه آقاي مور چگونه شما را به خواستن يك اكسباكس 360 وادار ميكند، بايد سري به يكي از محلات پايينشهر نيويورك بزنيد. مسلما با چند گروه از بچهها مواجه ميشويد كه در حال بازي يا دوچرخهسواري هستند. مور در حالي كه به سمت آنها قدم بر ميدارد، به كنايه ميگويد:" لطفا به من نگوييد كه هيچ كس در اينجا از شادي و لبخند نصيبي نبرده است." اشاره او به اكثر فعاليتهاي تبليغاتي مايكروسافت است كه بيشتر به مدلهاي شيك با چهرههايي متبسم ميپردازد.
تغيير در نگرش
مور از نخستين مجموعه تبليغات تلويزيوني اكسباكس 360 بازديد ميكند كه بخشي از بزرگترين فعاليت بازاريابي مايكروسافت از زمان پردهبرداري ويندوز 95 محسوب ميشود. برنامه مذكور در مرحله نخست قصددرآوردن اين صنعت از انحصار پسر بچههايي را دارد كه ساعتهاي متوالي وقت خود را صرف بازي ميكنند، و در مرحله بعد سعي بر انتقال آن به اتاق نشيمن و دسترسي تمام افراد خانواده است.
مور فناوري را از تجارت مجزا كردهاست. تمام طرحهاي پيشين براي اجراي تبليغات با گرافيكهاي سنگين رايانهاي را لغو نموده و آنها را بسيار پلياستيشني خوانده است. در عوض معتقد است كه فعاليت در حيطه تلويزيوني بهتر ميتواند خاطرات بچگي و بازي با دوستان را يادآوري نمايد. او ميگويد: ايده اصلي اين است كه اگر شما عضو نباشيد، احساس كنيد چيزي كم داريد." به عبارت ديگر، شما بايد عضو خانواده اكسباكس باشيد تا احساس آرامش كنيد.>
مور تحقيقات گستردهاي درباره نيازها و نحوه خريد مصرفكنندگان انجام دادهاست تا ثابت كند كه مشكل اصلي اكسباكسهاي اوليه چيز ديگري بودهاست. در يك بررسي موردي، از طرفداران اكسباكس و پليساستيشن 2 خواسته شد تا در برابر يك داور با هم به بحث در مورد دلايل برتري سيستم مورد علاقه خود بپردازند. طرفداران اكسباكس مبناي بحث خود را بر فناوري قرار دادند. يكي گفت: من يك سيستم صوتي سراسري 1/7 دارم (هفت باند و يك سابووفر). من ميان صداها، رنگها و اين دنياي زيبا شناورم. اما طرفداران پلياستيشن 2 بسيار خونسرد و راحت بودند. يكي از آنها در حالي كه روي صندلي خود لم داده بود، گفت: خوب، كنسول ما بازيها را اجرا ميكند، ساده است و خوب كار ميكند.
مايكروسافت طرح قبلي خود در خوشايند ساختن اكسباكس براي اكثريت مصرفكنندگان را به كلي كنار گذاشته است. طراحي حجيم قبلي كه به اعتراف خود بالمر مهمترين دليل از دست دادن بازار ژاپن بود، اكنون جاي خود را به جعبهاي زيبا و صيقلي با رنگ سفيد مايل به كرم دادهاست و در صورت برقراري اتصال با آيپاد هم كار ميكند. مور حتي تاكيد داشتهاست كه زاويههاي سختافزار طوري طراحي شوند كه محصول نهايي براي گروههاي مختلف جذاب و خوشايند به نظر بيايد. اين سيستم با دو قيمت به بازار عرضه خواهد شد: 399 دلار در صورت داشتن هاردديسك و 299 دلار بدون آن.
البته ممكن است اين قيمتها به نظر زياد بيايند. " مايكل پچتر" از كارشناسان موسسه Wedbush Morgan Securities ادامه ميدهد: " ممكن است با قيمت شگفتانگيز 99 دلار مواجه شويد و آن زماني است كه اين سيستم اصليترين تقاضاي بازار باشد." عرضه نسخه اصلي پلياستيشن در سال 1999 و با قيمت 99 دلار انجام شد كه بيست ميليون دستگاه فروش كرد. از آنجا كه سوني اجازه نميدهد يك كنسول خوب بميرد، مايكروسافت در سال 2006 يا 2007 فروش نسخه اصلي اكسباكس را متوقف خواهد كرد؛ يك راهبرد ميانبر كه به گفته پچƒتر " به نوعي تحت فشار گذاشتن ناشران بازيهاست."
ناشران بازيها
اين ديگر مشكل كنسولسازان نيست، بلكه مشكل ناشران بازيهاست. اين صنعتي است كه بيشتر به راه رفتن روي لبه تيغ ميماند: مايكروسافت روي هر اكسباكس 25 تا 50 دلار ضرر ميدهد. اما در ازاي هر بازي كه فروخته ميشود، يك حق امتياز دريافت ميكند. تا اينجا كارشناسان معتقدند براي افزايش فروش اكسباكس، از بازيهايي مانند Halo3 كه به اجبار همراه دستگاه فروخته ميشوند، خبري نخواهد بود. كارمندان داخلي شركت ميگويند كه اين بازي زودتر از اواخر 2006 به بازار نخواهد آمد استيو آليسون، رئيس بخش بازاريابي ميدوي گيمز
(Midway Games) ميگويد:" آنها بازيهاي خوب زيادي داشتند.
اما چيزي نداشتند كه مثل بمب صدا كند و موفقيتشان را تضمين نمايد. در عين حال، هنوز جريان سالمي از بازيهاي ممتاز وجود دارد كه پاييز امسال مخصوص نسخه اصلي اكسباكس به بازار ميآيند و اين پرسش را مطرح ميكنند كه آيا ممكن است مايكروسافت اكسباكس 360 را زودتر از موعد روانه بازار سازد؟ "
آقاي مور معتقد است آنچه سيستمي را به بار مينشاند، لزوما رعايت يك موعد مقرر براي عرضه نيست. به عنوان مثال، پلياستيشن2 كار خود را با يك شبيهساز آتشبازي به نام Fantavision آغاز كرد نه با Grand Theft Auto III كه يكسال بعد به بازار آمد و يا زماني كه دريمكست سر موعد مقرر عرضه شد، شركت الكترونيك آرتس كه پيشرو بازار بود، هيچ پشتيبانياي از آن به عمل نياورد. مشكل اخير، دستكم دوباره خود را تكرار نخواهد كرد. اما در حال حاضر شرايط فرق كرده و الكترونيك آرتس از اكسباكس 360 حمايت كرده است. زيرا پيشبيني ميكند در هيجده ماه فروشي معادل ده ميليون دستگاه خواهد داشت. لري پرابست، مديرعامل الكترونيك آرتس، ميگويد: " مايكروسافت در سطح جهاني حتي از اين هم بهتر عمل خواهد كرد. بهويژه در اروپا و ژاپن كه آنجا راهي جز ترقي ندارد."
فراتر از رقابت
البته خطر اصلي آن است كه اكسباكس 360 تا قبل از عرضه پلياستيشن 3 نتواند تاثير كافي را بر چارچوبهاي تعيينكننده داشته باشد. سوني قبلا يك بار در نمايشگاه تجاري سرگرميهاي الكترونيكي كه اوايل امسال در لسآنجلس برگزار شد، توانست تعادل مايكروسافت را بر هم بزند. تنها چند ساعت پيش از برگزاري كنفرانس خبري اكسباكس360 بود كه كوتاراگي با آرامش و خونسردي تمام به صحن سوني پيكچرز آمد و تمام نگاهها را معطوف خويش كرد. او در جلسه مذكور اعلام نمود كه ويژگيهاي پلياستيشن3 بسيار قدرتمندتر از آن چيزي است كه تصور ميشود و يكي از نخستين دستگاههايي خواهد بود كه از فناوري پيشرفته Blu-Ray بهره ميبرد.
سوني برخلاف باور مايكروسافت، اقدام به ارسال نمونههايي از كنسول خود به شركتهاي سازنده بازي نمود تا ساخت بازيهاي مناسب را شروع نمايند. لورنت ديتاك، رييس شركت يوبيسافت، ميگويد: " سوني به همه نشان داد كه چرا در اوج ايستاده است." اعتماد به نفس بيش از حد مايكروسافت يك ضربالمثل فرانسوي را به ذهن متبادر ميكند كه ميگويد:" قبل از اين كه خرس را بكشي، پوستش را نفروش."
اما مور باكي ندارد. وي در سپتامبر 2004 ضمن سخنراني مهيج خود براي كاركنان اكسباكس بر اين نكته تاكيد داشت: " ما نميخواهيم دريمكست بشويم." او در حالي اينگونه سخن ميگويد كه دردمندانه به ياد ميآورد كه يكبار در برابر كوتاراگي شكست خورده است. هنگامي كه از وي در مورد ميزان اطمينان كنونيش سوال شد، مور به اقدام اخير شركت سوني اشاره كرد: در ماه سپتامبر، هوارد استرينگر، مديرعامل سوني اعلام داشت كه دههزار نفر از كاركنانش را اخراج خواهد كرد.
پريشاني مالكان اين شركت ممكن است بر توانايي كوتاراگي در عرضه پلياستيشن 3 با يك قيمت معقول تاثير بگذارد. در نهايت، آيا مايكروسافت خواهد توانست برنده اين جنگ كنسولي شود و سوني را از ميان بردارد؟ آقاي مور پاسخي ميدهد و آرام ميگيرد. با پوزخندي مغرورانه ميگويد: " كلمات جنگطلبانه آنها هرگز از دهان من خارج نخواهد شد.>
اگر مور برنده نبرد با كوتاراگي باشد، به خوبي ميداند كه اين جنگ چيزي بيشتر از دعوا بر سر بازيهاي ويديويي است. گروهي كه مايكروسافت از ميان خبرگان بازاريابي و طراحي محصول براي اكسباكس 360 دستچين كرده است، ميتواند در ساير تصميمگيريها و بهويژه در زمينه موسيقي ديجيتال نيز راهگشاي اين شركت باشد. گروه اكسباكس پيشنهاد طراحي و ساخت يك دستگاه پخش موسيقي ديجيتال و همراه كردن آن با يك نرمافزار پخش بهتر را مطرح ساخته و بالمر نيز تاكنون اين ايده را رد نكرده است.
همچنين صحبتهايي شنيده ميشود مبني بر اينكه مور ميتواند رهبري راهبردهاي وسيعتر مايكروسافت در زمينه سرگرميسازي را بر عهده بگيرد؛ اول، كن كوتاراگي و بعد استيو جابز. آلرد خاطر نشان ميسازد كه " گروه ما اشتياق زيادي براي گذشتن از مرز بازيها دارد. ببينيد، ما نميخواهيم افراد گروه طراحيمان را چهار پنج سال بيكار نگه داريم." شايد بايد منتظر يك اكسپاد باشيم؟
__________________