Dune
3/10
مدتی پیش کتاب «تلماسه» رو خوندم و عاشقش شدم! یه کتاب محشر و درجه یک که هر علاقمند آثار علمی تخیلی باید حتماً سراغش بره و خوشبختانه ترجمه خیلی خوبی هم داره.
بعدش گفتم بریم فیلمش رو هم ببینیم. فیلمی که دیوید لینچ ساخته و فکر می‌کردم ترکیب شکل و شمایل عجیب کارهای لینچ با این کتاب میتونه معجون خیلی جالبی درست کنه، ولی بعد از اینکه سراغش رفتم... الله اکبر!
یعنی می‌تونم بگم یکی از بدترین تجربه‌های فیلمی عمرم بود! فیلم‌های بدتر از این هم دیدم، ولی ازشون انتظار خاصی نداشتم و برای همین در این حد اذیتم نکردن. ولی این فیلم براساس کتابی ساخته شده که پتانسیل به شدت عظیمی داشت و یه حال و هوای سینمایی درجه یک که میشه از روش فیلم خیلی خفنی ساخت، در حالی که لینچ یه زباله تحویل داده و بس. یه فیلم بی سر و ته که ماجراهای جالب کتاب رو به مبتدیانه‌ترین شکل ممکن کنار هم چپونده و انقدر سریع اتفاقات رو جلو می‌بره که اصلاً خبری از شخصیت‌پردازی نیست. بازی‌ها در بهترین حالت متوسط، کارگردانی زیر خط فقر و بعضی تغییرات عجیبی که توی کتاب داده، حیرت‌انگیزه!
اون 3 امتیاز رو هم به خاطر طراحی دکور و بعضی پوشش‌های جالب شخصیت‌ها دادم و همین‌طور کرم‌ها و یکی دو تا از موسیقی‌های فیلم. وگرنه به جز اینا واقعاً افتضاحی بیش نبود و کاش نمی‌دیدمش. البته مثل اینکه خود لینچ هم از فیلم شاکی بوده و یه سری مسائل دست به دست هم داده تا این پدیده ساخته بشه. از خود استاد که گویا اصلاً در جریان کتاب Dune نبوده و همین‌طوری قبول کرده فیلمش رو بسازه و زمان زیادی هم برای این کار نداشته، تا تهیه‌کننده‌ها که دخالت می‌کردن و مشکلات تدوین و...
Jodorowsky's Dune
9/10
این مستند چند سال پیش نمایش داده شد و در مورد پروژه‌ای هست که الخاندرو خودوروفسکی قرار بوده براساس Dune بسازه. حالا این خودوروفسکی کیه؟ یه کارگردان دیوانه و روانی که کافیه فیلم‌هاش رو ببینین تا حیرت کنین چطوری همچین چیزهایی ساخته!
البته خودم فقط El Topo رو ازش دیدم و نابود شدم، ولی حتماً باید بقیه کارهاش مخصوصاً The Holy Mountain رو هم ببینم.
خودوروفسکی قرار بوده مدت‌ها قبل از لینچ، فیلم Dune رو بسازه. خیلی کارها هم برای این فیلم انجام میده و کلی زحمت میکشه و یه تیم عجیبی تشکیل میده از آدم‌های غریب، از سالوادور دالی گرفته تا میک جگر و... مدت‌ها روی پروژه کار می‌کنن و حداقل طبق تصاویری که ازش دیده میشه، خیلی هم خلاقانه و بلندپروازانه بوده و دست‌اندرکاران پروژه و بقیه افرادی که توی مستند صحبت می‌کنن هم به شدت ازش تعریف می‌کنن، ولی در نهایت به خاطر مشکلات مالی و کمبود بودجه، همه‌چیز تعطیل میشه و به فنا میره.
مستند خیلی خوش‌ساختی هست و تصاویری که نشون میده و صحبت‌های عوامل، جذابیت خیلی زیادی دارن. ستاره مستند هم خودوروفسکی هست که از نحوه حرف زدنش تا حرکاتی که انجام میده، نشون‌دهنده اینه که با یه آدم خل‌وضع با استعداد طرف هستیم!
از اون آدم‌های نابغه‌ای که به جنون می‌رسن! مثلاً داره در مورد یه سفینه صحبت میکنه و یه دفعه از دهنش صداهای عجیب غریب درمیاره که حرکت سفینه رو شبیه‌سازی کنه! یا کافیه این صحبت‌هاش رو بخونین تا بفهمین طرف چطوریه (اینجا داره در مورد تغییر پایان فیلم نسبت به کتاب توضیح میده و با یه چیزی مقایسه‌ش میکنه!
):
البته این فیلم هم اگه ساخته می‌شد معلوم نبود چطوری باشه، ولی در هر حالت بهتر از فیلم لینچ می‌شد. بعضی از افراد حاضر در مستند که حتی ادعا می‌کنن اگه این نسخه از Dune ساخته و اکران می‌شد، شاید دنیای فیلم‌های علمی تخیلی رو تغییر می‌داد و همون نقشی رو ایفا میکرد که بعداً Star Wars برعهده گرفت، ولی به شکل متفاوت. یعنی مثلاً توی یه دنیای موازی که این Dune اکران شده، کلاً فضای فیلم‌های علمی تخیلی با دنیای ما فرق میکنه و یه مدل دیگه هست! چون همه از این تأثیر گرفتن و این هم پروژه خیلی عجیبی بوده.
یه چیزی هم که توی مستند بهش اشاره میشه، تأثیرگذاری فیلم روی آثار علمی تخیلی هست، بدون اینکه حتی تولیدش به پایان رسیده باشه. تأثیری که مثلاً میشه توی Alien دید، چون H. R. Giger و یکی دو تا دیگه از عوامل Alien، قبلش توی Dune با هم آشنا شده بودن و بعداً وارد تیم تولید Alien شدن و مثلاً Xenomorph معروف هم دستپخت گیگر بود. یا همون Star Wars که بعضی صحنه‌هاش انگار رسماً همون استوری‌بردهای Dune رو برداشتن فیلم کردن.
این روزها پروژه جدید Dune در دست ساخته و خوشبختانه کارگردان خیلی خوبی هم پشتش هست، دنی ویلنوو که قبلاً Arrival و Blade Runner 2049 رو ساخته. کلی بازیگر خفن هم توی فیلم حضور دارن و به نظرم اکثرشون به شدت با شخصیت‌های داخل کتاب همخونی دارن و انتخاب‌های بسیار مناسبی هستن. خوشبختانه قراره بیشتر از یدونه فیلم هم باشه و این‌طوری داستان به فنا نمیره، چون واقعاً سخت میشه کل داستان کتاب رو توی یه فیلم جا داد. در مجموع خیلی بهش امیدوارم و ایشالا غم و غصه‌های تماشای Dune دیوید لینچ رو از بین ببره.
)
) بودم.
Google