یادمه چند سال پیش یکی از منتقدین مجله 24 در مورد این فیلم نوشته بود:
"این فیلم انقدر سیاهه که حتی منِ تلخ رو هم به واکنش وامیداره! کارگردان زیاده روی بخرج داده."
از اون جایی که میشائیل هانکه فیلمساز کم کاری هست، من تصور میکردم که گزیده کار هم باشه. اما اشتباه تصور میکردم! فیلمهاش جز یه ظاهر هنری و روشن فکرمآبانه چیز خاصی در بطن خودش نداره. بیشتر حالت کسی رو داره که برای آکادمی ها سفارشی میسازه.
کلا هربار که دیدید نام کشور آلمان رو در کنار جنگ جهانی اول یا دوم دیدید بدونید یه جای کار میلنگه. این فیلم هم به قولی میخواد بگه چه عقده ها و سرکوب هایی در جامعه آلمان منجر به جنگ جهانی اول میشه! طبق معمول همیشه تقصیر گردن کشور مغلوبه نه فاتح.
یه زمانی که بود وضعیت جامعه از لحاظ سواد و طرز تفکر عقب افتاده و گرفتار سنت ها بود. یه سری ها بیشتر با جهان بیرون در ارتباط بودند و سعی کردن که به اذهان مردم آگاهی ببخشن و اونجا کلمه ی روشن فکر معنی پیدا کرد . رفته رفته این جریان به انحراف کشیده شد و یه جورایی روشن فکر به یه صفت منفی تغییر معنا داد. اونجا بود که یه سری هام از وضعیت سواستفاده کردن و هر چیزی رو که خواستن بکوبن یه برچسب روشنفکر بهش چسبوندن . بعدشم این کلمه رسما پوچ شد و معنای خودش رو از دست داد.
الانم شما با هر جریان یا ادمی حال نمیکنی کما اینکه واقعا هدف اون روشنفکری باشه یا روشنفکر نمایی همچین برچسبی رو میزنی بدون اینکه توجیه درستی براش بیاری و منو قانع کنی پس کلا این حرف ها و برچسب ها رو جدی نمیگیرم.
(حالا چه به معنای مثبتش چه به معنای منفیش)
(نمونش اینه که فیلم های پارسال رو بدون استثنا زدی و گفتی موج سواری روی شرایط موجود. اینجا من باید یه تمایزی بین موج سواری و اثری که واقعا در راستاش حرفی برای گفتن داره بزارم.نمیتونم بگم عه چون مثلا از سیاهپوستا تعریف کرده پس خواسته ادا دربیاره. کسی که فیلمو ببینه خودش متوجه میشه که وجهه ی فیلم ساختگی و تصنعیه یا برعکسشه.
همین روبان سفید ساخته ی خود آلمانه. برو ببین چه قدر المان ها از جنگ جهانیشون پشیمونن.هیچی! در حدی که راضی نیستن یه عذرخواهی ساده و ظاهری بکنن.چون هممون میدونیم جنگ های جهانی اجتناب ناپذیر بوده یه چیز دو طرفه بوده که حالا جبهه ی پیروز با پروپاگانداش یه طرف جلوه دادتش. اون وقت من بیام فیلم ساخت المان و هانکه ای که فرسنگ ها از آمریکا و هالیوود دور بوده رو فیلم تبلیغاتی و جهت دار بگیرم یه چیز مسخرست.
صرفا فیلم تمام این جریانات و اتفاقا رو اخرش ربط داد به جنگ جهانی. خیلی سطحی نگریه من بخوام تمام اون عمق فیلم رو بیخیال شم و بگم چرا اخرش قضیه ی جنگ جهانی اول مطرح شد. هدف فیلم اون اخر مانور دادن رو فاشیسم بود و تبعاتی که برای مردم و جامعه داره که اینجا باید دقت کنی که بیراه هم نگفته. دلیل نمیشه هر فیلمی واقعیت رو بگه حالا چه ضد آلمان باشه چه ضد کشورهای مخالفش سفارشی بوده باشه چون قبل ترم گفتم همه ی این جنگ ها "دوطرفه بودن".
در رابطه با هانکم بگم که تا اونجایی که کاراشو تجربه کردم خیلی عمیق به مسائل نگاه میکنه و تمام اتفاقات پیرامونش رو ریشه یابی میکنه و پیوند میده به روابط بین شخصیت ها. نگاه تاریکی به زندگی داره که شاید به طبع خیلی ها خوش نیاد . در نهایت هم شخصیت ها رو سردرگم تو تاریکی خودشون رها میکنه .
نقل قول از منتقدی رو اوردی من میتونم از 100 تا برات بیارم که خلاف این رو گفته باشن . اینکه بگیم یه فیلم خوبه یا بده فایده ای نداره. اگر حرفی میزنیم باید براش دلیل قانع کننده داشته باشیم. حرف باد هواست مفت نمیرزه اون دلیلست که بقیه رو قانع میکنه.