قسمت اول
----------
بخش سوم: نسل اول کنسولهای خانگی
گفتیم که بازیهای کامپیوتری از دهه ی 50 وجود داشته اند، اما بعلت غول پیکر بودن کامپیوترهای آن زمان، تنها در دانشگاهها افرادی بازی میساختند. سپس آرکیدها آمدند که دست کمی از کامپیوترهای آن زمان نداشتند. اما در نیمه ی دوم دهه ی 60 با کشف خواص عناصری چون سلیکون و استفاده از آن در کیتها، و ساخت اولین ماشین حساب جیبی، این مشکل تا حدودی حل شد. در سال 1966، یک مهندس تلوزیون که در سندرز سوشیتس کار میکرد، یک برنامه ی کوچک برای تلوزیونها ساخت که در آن دو نقطه یک دیگر را تعقیب میکردند. این ایده در اوایل دهه ی 50 به ذهن بائر رسیده بود، اما بعللی نتوانست تا سال 66 آنرا پیاده کند.
دو نفر دیگر به نامهای بیل هریسون و بیل راش به بائر پیوستند. این تیم سه نفره، یک تفنگ اسباب بازی که با نور مادون قرمز با تلوزیون رابطه برقرار میکرد نیز برای ست جدید خود ساختند که به آن لایت گان نام دادند. همچنین این گروه به این نتیجه رسیدند که یک کنسول حاوی این بازیها، که توسط کابل به تلوزیونهای کابلی متصل میشود، رسانه ی خوبی برای تکنولوژی جدیدیست که به آن دست یافته اند. در سال 1967، چندین بازی با استفاده از لایت گان ساخته شده بود و بائر به این نتیجه رسید که وقت بستن قرارداد با شرکتهاست تا روی این کنسول سرمایه گذاری کنند. ابتدا شرکتی به نام تلمپرورتر که با سندرز سوشیتس قرارداد همکاری داشت، روی این ایده سرمایه گذاری کرد. به رییس این شرکت، یک نمونه آزمایشی کنسول به نام "جعبه ی قهوه ای" ارائه شده روی که روی آن 16 دکمه برای تعویض بین بازیهای مختلف و یک لایت گان برای کنترل بازیها بود. برای کاهش هزینه ها، بازیها رنگ نداشتند. در سال 1969 بائر و تیمش با شرکت مگنووکس قرار داد بستند تا وظیفه ی توزیع کنسول را به عهده گیرد. در آخر، به سال 1972 این کنسول به نام Magnavox Odyssey به بازار راه یافت.
مگنووکس ادسی با نمونه ی آزمایشی این کنسول، فرقهایی داشت و یکی از آنها اضافه شدن مدارهای چاپی به عنوان رسانه عوض دکمه ای جهت تعویض بازی به کنسول بود و همچنین، تنها لایت گان برای کنترل بازی مورد استفاده قرار نمیگرفت بلکه دسته های آنالوگ نیز به ان اضافه شده بودند. مگنووکس ادسی، یک دستگاه آنالوگ بود تا دیجیتال، اما خود بائر آنرا یک دستگاه دیجیتال میخواند. پایه گذاری برنامه ی بازیها روی دیود بود (و نه ترانزیستور) و ادسی، صدا نداشت. گرچه بائر در سال 1973 قصد اضافه کردن آنرا به کنسول داشت، اما ایده اش رد شد. این کنسول مانند پونگ و کولکو، که شرح ایندو پایین خواهد آمد، میکروپرسسور نداشت و با دیود کار میکرد.
مگنووکس ادسی، با همه ی تلوزیونها کار میکند. حتی گزارش شده که با استفاده از ترمینال تبدیل، در تلوزیونهای اچ دی نیز جواب داده است. اما مردم آن زمان به تصور اینکه این دستگها تنها با تلوزیونهای مگنووکس کار میکند، از خرید آن صرف نظر کردند و یکی از دلایل عدم فروش خوب کنسول همین بود.
مگنووکس زودتر از هر شرکتی برای عمومی سازی بازیها عمل کرد، و حتی زودتر از آرکیدهای الکترونیکی، و همین باعث شد که نینتندو، آتاری و کلکو، به مگنووکس بدهکار شوند و پولی در اختیار این شرکت بگذارند تا طبق قانون قضایی ایالات متحده، مجبور به پرداخت جریمه نشوند. علت این امر اینست که مگنووکس از شرکتهای آن زمان به علت کپی برداری از بازیهای این شرکت، شکایت میکرد و زمانی که نینتندو، Tennis for Two را بهانه کرد، دادگاه به نفع مگنووکس رای داد و در ان زمان نینتندو بالاجبار هزینه ی تکنولوژی را به مگنووکس پرداخت میکرد.
ما در قسمت قبل در مورد آرکید پونگ و چگونگی موفقیت آن سخن راندیم. اینک میخواهیم در مورد اولین کنسول خانگی آتاری و دومین کنسول دنیا یعنی Pong سخن برانیم.
آتاری، شخصی به نام هارولد لی را استخدام کرد تا نسخه ی خانگی پونگ را بسازد. کدنیم این محصول "دارلین" نام داشت که نام یکی از کارمندان زن زیبای آتاری بود. آلن الکورن به کمک لی پونگ خانگی را در سال 1975 ساختند و بعد از کمی سختی در عرضه ی آن توسط فروشندگان، موفق به عرضه ی آن به بازار گردیند. پونگ خانگی 2 دلار با مگنووکس ادسی فاصله ی قیمتی داشت. در عین حال یک بازی بیشتر نبود اما فروش آن از مگنووکس ادسی جلو زد.
گفتیم که مگنوکس، سندرز و خود بائر، تا سه نسل همواره سنگ سر راه کنسول سازان بودند. و بحق نیز این کار را انجام میدادند.
بنابراین در سال 1975 اولین شکایت بائر علیه آتاری مطرح شد و دادگاه آتاری را مجبور به پرداخت 1.5 میلیون دلار نمود و این مبلغی بسیار زیاد برای آتاری بود. بنابراین سندرز پیشنهاد کرد که نیمی ازین مبلغ نقدا پرداخت شده و بقیه ی آنها پول تکنولوژی از فروش محصول باشد. آتاری با این قضیه موافقت کرد و آتاری شروع به باج دادن به سندرز و مگنووکس نمود.
دیگر کنسول این نسل، Coleco Telstar نام دارد.یکی از دلایل شکست تجاری کنسولها در سال 1983 همین کنسول بود که بین سالهای 1976 تا 1978 چهارده نمونه از آن تولید شد.
هم اکنون زمان مناسبی برای صحبت در مورد کامپیوترهای خانگی نیست. اما بد نیست قبل از صحبت در مورد نسل دوم کنسولها، در مورد آن مقدمه ای بگوییم. در نیمه ی دوم ده ی 1970 که عرضه ی کامپیوترهای خانگی توسط اپل، تندی و کمدور افزایش یافت، کتابها و مجلات مردم را تشویق میکردند که خود برنامه نویسی کنند. از بین اشخاصی که برای تفریح کد مینوشتند، چندین نفر از بازی سازان آینده برخاستند که در طی این مقاله از آنها صحبت خواهد شد. ما در بخش بعدی، در مورد نسل دوم کنسولها توضیحاتی خواهیم داد. در قسمت بعد، در مورد بازیها روی کامپیوترهای خانگی و شکست تجاری کنسولها توضیح کامل خواهیم داد.
بخش چهارم: نسل دوم کنسولهای خانگی
نسل دوم کنسولها، نسلیست که شاهد شکست عظیم تجاری بود. علت این شکست، همانطور که خواهد آمد این بود که در این سال، بیش از 8 کنسول بازی جهت خرید قابل دسترسی بودند. در آمریکای شمالی، ژاپن و اتحادیه ی اروپا اشخاص برای خرید بین دوراهی قرار میگرفتند، و در اکثرا به خرید هیچکدام از کنسولها نائل می آمدند زیرا برتری یا بدی یک کنسول را در آن زمان هیچ رسانه ای به طور حرفه ای بررسی نمیکرد.
اولین کنسول این نسل، FairChild Channel F از شرکت فیرچایلد سمیکنداکتور بود که در سال 1976 عرضه شد.
ابتدا نام این کنسول Video Entertainment System بود اما سال بعد نام آنرا به نام مذکور تغییر دادند. فیرچایلد را جری لاوسون، بر طبق میکروپرسسوری که رابرت نویس ساخته بود، صنع کرد. رابرت نویس بعد از ساخت این سی پی یو، به نام Fairchild F8 شرکت را ترک کرد و شرکت خود که امروزه نامی آشناست یعنی Intel را تاسیس کرد. این سی پی یو نسبت به مشابه های زمان خودش بسیار پیچیده تر بود و ورودی و خروجیهای بسیار بیشتر داشت. فیرچایلد چنل اف، اولین کنسولی بود با استانداردهایی که این زمان میشناسیم. رسانه ی کنسول کارتریج بود و نه چیپ. گرافیکها رنگی بودند، که در مقایسه با پونگ و مگنووکس ادسی، یک برگ برنده ی بزرگ به حساب می آمد. و صدا از تلوزیون شنیده نمیشد بلکه از اسکپیکری که درون کنسول تعبیه شده بود می آمد. کنترلر نیز جویستیک بود. آن زمان بازی ساز ترد پارتی، یعنی مستقل از کمپانی کنسول وجود نداشت و تنها بازیهای فرست پارتی وجود داشتند. البته سازنده های ترد پارتی در همین نسل به وجود آمدند که خواهد آمد. 26 کارتریج برای این کنسول از طرف فیرچایلد عرضه شد که بعضی عناوینی بزرگ و ماندگار هستند.
قبل از عرضه ی Atari 2600 در سال 1977، نینتندو اولین کنسول خود را عرضه نمود. نینتندو از بین شرکتهای قدیمی، تنها شرکتیست که هم اکنون موفق است. اکثر کنسول سازهای این نسل در شکست تجاری از بین رفتند. نینتندو هم اکنون نیز پیشتاز است که این را باید مرهون به همت سیاستهای درست و بازی سازان عاقل در این شرکت دانست.
نام اولین کنسول نینتندو که آن زمان یک شرکت اسباب بازی سازی بود، Color TV game نام داشت که با نام TV game در ایران شهرت و رواج یافت. این کنسول بیشتر در ژاپن فروخت و باید بدانیم اولین کنسول ژاپنی بود که به بازار آمد.این کنسول رسانه نداشت و پنج نوع از آن وجود داشت که یک بازی آن، مطلقا همان پونگ بود. علت اصلی شکست این کنسول همین ضعف نسبت به کنسولهای همزمان خود بود زیرا عرضه ی آتاری 2600 این کنسول را به زیر سایه برد. در هر صورت نینتندو در سال 1979 این کنسول را متوقف کرد و در شکست تجاری حضور نداشت. برای همین در سال 1985 توانست کنسول بیش از حد موفق خود را بسازد و عرضه کند.
در همین سال آتاری 2600 عرضه شد. این کنسول ابتدا Video Computer System نام داشت اما بعدا به 2600 تغییر نام یافت. در سال 1982 که یک کنسول پیشرفته تر از آتاری به نام Atari5200 عرضه شد، این کنسول به قیمت کمتری به بازار راه یافت در حالی که با یک بازی، دو جویستیک و دو پدال باندل شده بود.
آتاری 2600 ابتدا در سال 1973 به نام استلا شروع به ساخته شدن کرد. این کنسول در حال ساخت، برخلاف کنسول مگنووکس ادسی که از منطق مداری جهت بازی استفاده میکرد، دارای میکروپرسسور بود و از کارتریج استفاده میکرد.
فیرچایلد همانطور که گفتیم، زودتر از آتاری کنسول خود را عرضه کرد اما کنسول آتاری بسیار موفقتر عمل کرد و حدود 30 میلیون دستگاه فروش کرد. بعد از عرضه ی این کنسول بین فیرچایلد و آتاری یک رقابت تنگاتنگ به وجود آمد. در آن زمان، پونگ یک بازی همه گیر بین مردم شده بود و کارخانه هایی بودند که از تکنولوژی پونگ بهره جسته و دستگاههایی مانند آن تولید میکردند. رقابت بین آتاری و فیرچایلد، این کارخانه ها را کاملا از راه بدر برد و دیگر هیچ نوع پونگی تولید نشد. اگر، برای مثال، پونگ در اواخر قرن نوزدهم تولید شده بود، و کمپانیهایی که پونگ تقلبی میساختند در اوایل قرن بیستم شروع به کار میکردند، تا الان ما تنها پونگ میشناختیم. اما در دهه ی هفتاد، پیشرفت بسیار سریع تکنولوژی الکترونیک شروع شده بود و هر دهه، تبدیل به یک ماه شده بود و بنابراین ما شاهد از بین رفتن پونگ که جای خود را تازه در خانه ها باز کرده بود در طی 2 سال شدیم.
فیرچایلد عاقبت در مقابله با آتاری خسته شد و صنعت کنسول را ترک کرد و آتاری یکه تاز شد. در اوایل کنسول 2600 در کلیفورنیا تولید میشد اما بعد به هونگ کونگ که در آن مانند حال، هزینه ی کارگر ارزانتر است منتقل شد و پول ساخت آن بسیار کاهش یافت و آتاری را برای یک موفقیت، اولین و آخرین موفقیت بزرگ آتاری، آماده کرد. در همین زمان بود که بانشل که احتمالا نام وی از قسمت قبل در یادتان هست، آتاری را ترک کرد.
آتاری از لحاظ سخت افزاری کمی از فیرچایلد بالاتر بود. برای مثال رم فیرچایلد چنل اف 64 بایت بود اما آتاری 2600 دارای 128 بایت رم بود. بنابراین بازیهای بزرگی روی آتاری 2600 عرضه شدند. همینطور نسخه های خانگی بسیاری از آرکیدها. یکی از بازیهای معروف آتاری 2600 Pitfall و دیگری Break Out(توپ و پدال) هستند. همچنین در آن زمان شرکتهای سازنده ی ترد پارتی به وجود آمده بودند و برای اتاری 2600 بازی تولید میکردند که باعث شد برای اولین بار بازیهای زیادی برای یک کنسول تولید شود.
در سال 1982 آتاری 5200 عرضه شد. این کنسول بیشتر یک کامپیوتر خانگی بود و با پی سی های 800/400 آتاری در اشتراک بود. در عین حال، مشکلاتی باعث میشدند که برنامه های چهارصد هشتصد روی آتاری 5200 اجرا نشوند .از طرف دیگر آتاری با مشکلاتی که روی آتاری 2600 با عرضه ی بازی E.T. به وجود آمده بود(شرح آن خواهد آمد)؛ دست و پنجه نرم میکرد و توجهی به این کنسول نداشت. بنابراین این کنسول زیاد خوب عمل نکرد و بازیهای زیادی روی آن منتشر نشدند.
مگنووکس دست به کار شد و دومین کنسول خود به نام Magnavox Odyssey 2 را ساخت. مگنووکس در ان زمان زیرمجموعه ای از Philips شده بود برای همین کنسول به Philips Odyssey 2 نیز معروف است. این دستگاه از لحاظ امکانات اضافه من جمله داشتن کیبورد که اسنفاده از برنامه های آموزشی را روی آن ارزان میکرد، از کنسولهای زمان خود جلو بود. بعلت نبودن سازنده ی تردپارتی برای این کنسول، فروش خوبی عاید آن نشد و در آمریکا تنها یک میلیون نسخه فروخت.
گرچه این کنسول در اروپا و برزیل فروش کرد، اما بازهم در این کشورها با آتاری 2600 قابل مقایسه نبود. یک سری کلان این کنسول در ایران ساخته شده و به نام رایانک به فروش رسیده است. (البته درین مورد شک است).
در سال 1979 شرکت متل یک کنسول به نام Intellvision منتشر کرد. این کنسول علی رغم قیمت بسیار زیاد خود، یعنی 299 دلار آمریکا در آن زمان، سه میلیون نسخه فروخت و حدود 125 بازی برای آن عرضه شد.
این کنسول از لحاظ گرافیک از کنسولهای همزمان خود بسیار بالاتر بود طوری که گرافیک آنرا سه بعدی خوانده اند. البته سه بعدی بودن آن در مقایسه با سه بعدی بودن گرافیک کنسولهای نسل پنجم به حساب نمی آید.
در سال 1982، یک سال قبل از شکست تجاری کنسولها، چهار کنسول جدید آمدند. کلکوویژن که نسل قبل، کلکو تلستار را بیرون داده بود، سگا SG-100 که اولین ورود سگا به دنیای کنسولها بود، وکترکس از شرکت مهندسی اسمیت، و آرکیدیا 2001 از شرکت رادیویی امرسون.
وکترکس برخلاف کنسولهای زمان خود که به تلوزیون متصل میشدند، دارای یک مانیتور برداری بود که بازیها را روی آن نمایش میداد. وکترتکس در آن زمان اولین کنسولی بود که میتوانست بازیهای 2.5 بعدی (بازیهای دو بعدی دارای عمق) را پوشش بدهد. قیمت این کنسول 199 دلار بود که آن زمان قیمیتی بالا به حساب می آمد و با داشتن رقبای بسیار، فروشی چندان نکرد و طی 2 سال دست و پا زدن، ساخت آن متوقف شد.
آرکیدیا 2001 چون از برق 12 ولت استفاده میکرد، یکی از کنسولهایی بود که میتوان در وسایل نقلیه از آن استفاده کرد. در عین حال این استعداد نادیده گرفته شد و این کنسول نیز به شکست منجر شد.
این نسل کنسول در سال 1985 پایان یافت. در قسمت بعد ما در مورد کامپیوترهای خانگی و وضعیت بازیها روی آنها صحبت خواهیم کرد و همچنین شکست تجاری کنسولها را بررسی میکنیم. در دو قسمت بعد در مورد نسل سوم و نسل چهارم کنسولها صحبت خواهیم راند.
----------
بخش سوم: نسل اول کنسولهای خانگی
گفتیم که بازیهای کامپیوتری از دهه ی 50 وجود داشته اند، اما بعلت غول پیکر بودن کامپیوترهای آن زمان، تنها در دانشگاهها افرادی بازی میساختند. سپس آرکیدها آمدند که دست کمی از کامپیوترهای آن زمان نداشتند. اما در نیمه ی دوم دهه ی 60 با کشف خواص عناصری چون سلیکون و استفاده از آن در کیتها، و ساخت اولین ماشین حساب جیبی، این مشکل تا حدودی حل شد. در سال 1966، یک مهندس تلوزیون که در سندرز سوشیتس کار میکرد، یک برنامه ی کوچک برای تلوزیونها ساخت که در آن دو نقطه یک دیگر را تعقیب میکردند. این ایده در اوایل دهه ی 50 به ذهن بائر رسیده بود، اما بعللی نتوانست تا سال 66 آنرا پیاده کند.
دو نفر دیگر به نامهای بیل هریسون و بیل راش به بائر پیوستند. این تیم سه نفره، یک تفنگ اسباب بازی که با نور مادون قرمز با تلوزیون رابطه برقرار میکرد نیز برای ست جدید خود ساختند که به آن لایت گان نام دادند. همچنین این گروه به این نتیجه رسیدند که یک کنسول حاوی این بازیها، که توسط کابل به تلوزیونهای کابلی متصل میشود، رسانه ی خوبی برای تکنولوژی جدیدیست که به آن دست یافته اند. در سال 1967، چندین بازی با استفاده از لایت گان ساخته شده بود و بائر به این نتیجه رسید که وقت بستن قرارداد با شرکتهاست تا روی این کنسول سرمایه گذاری کنند. ابتدا شرکتی به نام تلمپرورتر که با سندرز سوشیتس قرارداد همکاری داشت، روی این ایده سرمایه گذاری کرد. به رییس این شرکت، یک نمونه آزمایشی کنسول به نام "جعبه ی قهوه ای" ارائه شده روی که روی آن 16 دکمه برای تعویض بین بازیهای مختلف و یک لایت گان برای کنترل بازیها بود. برای کاهش هزینه ها، بازیها رنگ نداشتند. در سال 1969 بائر و تیمش با شرکت مگنووکس قرار داد بستند تا وظیفه ی توزیع کنسول را به عهده گیرد. در آخر، به سال 1972 این کنسول به نام Magnavox Odyssey به بازار راه یافت.
مگنووکس ادسی با نمونه ی آزمایشی این کنسول، فرقهایی داشت و یکی از آنها اضافه شدن مدارهای چاپی به عنوان رسانه عوض دکمه ای جهت تعویض بازی به کنسول بود و همچنین، تنها لایت گان برای کنترل بازی مورد استفاده قرار نمیگرفت بلکه دسته های آنالوگ نیز به ان اضافه شده بودند. مگنووکس ادسی، یک دستگاه آنالوگ بود تا دیجیتال، اما خود بائر آنرا یک دستگاه دیجیتال میخواند. پایه گذاری برنامه ی بازیها روی دیود بود (و نه ترانزیستور) و ادسی، صدا نداشت. گرچه بائر در سال 1973 قصد اضافه کردن آنرا به کنسول داشت، اما ایده اش رد شد. این کنسول مانند پونگ و کولکو، که شرح ایندو پایین خواهد آمد، میکروپرسسور نداشت و با دیود کار میکرد.
مگنووکس ادسی، با همه ی تلوزیونها کار میکند. حتی گزارش شده که با استفاده از ترمینال تبدیل، در تلوزیونهای اچ دی نیز جواب داده است. اما مردم آن زمان به تصور اینکه این دستگها تنها با تلوزیونهای مگنووکس کار میکند، از خرید آن صرف نظر کردند و یکی از دلایل عدم فروش خوب کنسول همین بود.
مگنووکس زودتر از هر شرکتی برای عمومی سازی بازیها عمل کرد، و حتی زودتر از آرکیدهای الکترونیکی، و همین باعث شد که نینتندو، آتاری و کلکو، به مگنووکس بدهکار شوند و پولی در اختیار این شرکت بگذارند تا طبق قانون قضایی ایالات متحده، مجبور به پرداخت جریمه نشوند. علت این امر اینست که مگنووکس از شرکتهای آن زمان به علت کپی برداری از بازیهای این شرکت، شکایت میکرد و زمانی که نینتندو، Tennis for Two را بهانه کرد، دادگاه به نفع مگنووکس رای داد و در ان زمان نینتندو بالاجبار هزینه ی تکنولوژی را به مگنووکس پرداخت میکرد.
ما در قسمت قبل در مورد آرکید پونگ و چگونگی موفقیت آن سخن راندیم. اینک میخواهیم در مورد اولین کنسول خانگی آتاری و دومین کنسول دنیا یعنی Pong سخن برانیم.
آتاری، شخصی به نام هارولد لی را استخدام کرد تا نسخه ی خانگی پونگ را بسازد. کدنیم این محصول "دارلین" نام داشت که نام یکی از کارمندان زن زیبای آتاری بود. آلن الکورن به کمک لی پونگ خانگی را در سال 1975 ساختند و بعد از کمی سختی در عرضه ی آن توسط فروشندگان، موفق به عرضه ی آن به بازار گردیند. پونگ خانگی 2 دلار با مگنووکس ادسی فاصله ی قیمتی داشت. در عین حال یک بازی بیشتر نبود اما فروش آن از مگنووکس ادسی جلو زد.
گفتیم که مگنوکس، سندرز و خود بائر، تا سه نسل همواره سنگ سر راه کنسول سازان بودند. و بحق نیز این کار را انجام میدادند.
بنابراین در سال 1975 اولین شکایت بائر علیه آتاری مطرح شد و دادگاه آتاری را مجبور به پرداخت 1.5 میلیون دلار نمود و این مبلغی بسیار زیاد برای آتاری بود. بنابراین سندرز پیشنهاد کرد که نیمی ازین مبلغ نقدا پرداخت شده و بقیه ی آنها پول تکنولوژی از فروش محصول باشد. آتاری با این قضیه موافقت کرد و آتاری شروع به باج دادن به سندرز و مگنووکس نمود.
دیگر کنسول این نسل، Coleco Telstar نام دارد.یکی از دلایل شکست تجاری کنسولها در سال 1983 همین کنسول بود که بین سالهای 1976 تا 1978 چهارده نمونه از آن تولید شد.
هم اکنون زمان مناسبی برای صحبت در مورد کامپیوترهای خانگی نیست. اما بد نیست قبل از صحبت در مورد نسل دوم کنسولها، در مورد آن مقدمه ای بگوییم. در نیمه ی دوم ده ی 1970 که عرضه ی کامپیوترهای خانگی توسط اپل، تندی و کمدور افزایش یافت، کتابها و مجلات مردم را تشویق میکردند که خود برنامه نویسی کنند. از بین اشخاصی که برای تفریح کد مینوشتند، چندین نفر از بازی سازان آینده برخاستند که در طی این مقاله از آنها صحبت خواهد شد. ما در بخش بعدی، در مورد نسل دوم کنسولها توضیحاتی خواهیم داد. در قسمت بعد، در مورد بازیها روی کامپیوترهای خانگی و شکست تجاری کنسولها توضیح کامل خواهیم داد.
بخش چهارم: نسل دوم کنسولهای خانگی
نسل دوم کنسولها، نسلیست که شاهد شکست عظیم تجاری بود. علت این شکست، همانطور که خواهد آمد این بود که در این سال، بیش از 8 کنسول بازی جهت خرید قابل دسترسی بودند. در آمریکای شمالی، ژاپن و اتحادیه ی اروپا اشخاص برای خرید بین دوراهی قرار میگرفتند، و در اکثرا به خرید هیچکدام از کنسولها نائل می آمدند زیرا برتری یا بدی یک کنسول را در آن زمان هیچ رسانه ای به طور حرفه ای بررسی نمیکرد.
اولین کنسول این نسل، FairChild Channel F از شرکت فیرچایلد سمیکنداکتور بود که در سال 1976 عرضه شد.
ابتدا نام این کنسول Video Entertainment System بود اما سال بعد نام آنرا به نام مذکور تغییر دادند. فیرچایلد را جری لاوسون، بر طبق میکروپرسسوری که رابرت نویس ساخته بود، صنع کرد. رابرت نویس بعد از ساخت این سی پی یو، به نام Fairchild F8 شرکت را ترک کرد و شرکت خود که امروزه نامی آشناست یعنی Intel را تاسیس کرد. این سی پی یو نسبت به مشابه های زمان خودش بسیار پیچیده تر بود و ورودی و خروجیهای بسیار بیشتر داشت. فیرچایلد چنل اف، اولین کنسولی بود با استانداردهایی که این زمان میشناسیم. رسانه ی کنسول کارتریج بود و نه چیپ. گرافیکها رنگی بودند، که در مقایسه با پونگ و مگنووکس ادسی، یک برگ برنده ی بزرگ به حساب می آمد. و صدا از تلوزیون شنیده نمیشد بلکه از اسکپیکری که درون کنسول تعبیه شده بود می آمد. کنترلر نیز جویستیک بود. آن زمان بازی ساز ترد پارتی، یعنی مستقل از کمپانی کنسول وجود نداشت و تنها بازیهای فرست پارتی وجود داشتند. البته سازنده های ترد پارتی در همین نسل به وجود آمدند که خواهد آمد. 26 کارتریج برای این کنسول از طرف فیرچایلد عرضه شد که بعضی عناوینی بزرگ و ماندگار هستند.
قبل از عرضه ی Atari 2600 در سال 1977، نینتندو اولین کنسول خود را عرضه نمود. نینتندو از بین شرکتهای قدیمی، تنها شرکتیست که هم اکنون موفق است. اکثر کنسول سازهای این نسل در شکست تجاری از بین رفتند. نینتندو هم اکنون نیز پیشتاز است که این را باید مرهون به همت سیاستهای درست و بازی سازان عاقل در این شرکت دانست.
نام اولین کنسول نینتندو که آن زمان یک شرکت اسباب بازی سازی بود، Color TV game نام داشت که با نام TV game در ایران شهرت و رواج یافت. این کنسول بیشتر در ژاپن فروخت و باید بدانیم اولین کنسول ژاپنی بود که به بازار آمد.این کنسول رسانه نداشت و پنج نوع از آن وجود داشت که یک بازی آن، مطلقا همان پونگ بود. علت اصلی شکست این کنسول همین ضعف نسبت به کنسولهای همزمان خود بود زیرا عرضه ی آتاری 2600 این کنسول را به زیر سایه برد. در هر صورت نینتندو در سال 1979 این کنسول را متوقف کرد و در شکست تجاری حضور نداشت. برای همین در سال 1985 توانست کنسول بیش از حد موفق خود را بسازد و عرضه کند.
در همین سال آتاری 2600 عرضه شد. این کنسول ابتدا Video Computer System نام داشت اما بعدا به 2600 تغییر نام یافت. در سال 1982 که یک کنسول پیشرفته تر از آتاری به نام Atari5200 عرضه شد، این کنسول به قیمت کمتری به بازار راه یافت در حالی که با یک بازی، دو جویستیک و دو پدال باندل شده بود.
آتاری 2600 ابتدا در سال 1973 به نام استلا شروع به ساخته شدن کرد. این کنسول در حال ساخت، برخلاف کنسول مگنووکس ادسی که از منطق مداری جهت بازی استفاده میکرد، دارای میکروپرسسور بود و از کارتریج استفاده میکرد.
فیرچایلد همانطور که گفتیم، زودتر از آتاری کنسول خود را عرضه کرد اما کنسول آتاری بسیار موفقتر عمل کرد و حدود 30 میلیون دستگاه فروش کرد. بعد از عرضه ی این کنسول بین فیرچایلد و آتاری یک رقابت تنگاتنگ به وجود آمد. در آن زمان، پونگ یک بازی همه گیر بین مردم شده بود و کارخانه هایی بودند که از تکنولوژی پونگ بهره جسته و دستگاههایی مانند آن تولید میکردند. رقابت بین آتاری و فیرچایلد، این کارخانه ها را کاملا از راه بدر برد و دیگر هیچ نوع پونگی تولید نشد. اگر، برای مثال، پونگ در اواخر قرن نوزدهم تولید شده بود، و کمپانیهایی که پونگ تقلبی میساختند در اوایل قرن بیستم شروع به کار میکردند، تا الان ما تنها پونگ میشناختیم. اما در دهه ی هفتاد، پیشرفت بسیار سریع تکنولوژی الکترونیک شروع شده بود و هر دهه، تبدیل به یک ماه شده بود و بنابراین ما شاهد از بین رفتن پونگ که جای خود را تازه در خانه ها باز کرده بود در طی 2 سال شدیم.
فیرچایلد عاقبت در مقابله با آتاری خسته شد و صنعت کنسول را ترک کرد و آتاری یکه تاز شد. در اوایل کنسول 2600 در کلیفورنیا تولید میشد اما بعد به هونگ کونگ که در آن مانند حال، هزینه ی کارگر ارزانتر است منتقل شد و پول ساخت آن بسیار کاهش یافت و آتاری را برای یک موفقیت، اولین و آخرین موفقیت بزرگ آتاری، آماده کرد. در همین زمان بود که بانشل که احتمالا نام وی از قسمت قبل در یادتان هست، آتاری را ترک کرد.
آتاری از لحاظ سخت افزاری کمی از فیرچایلد بالاتر بود. برای مثال رم فیرچایلد چنل اف 64 بایت بود اما آتاری 2600 دارای 128 بایت رم بود. بنابراین بازیهای بزرگی روی آتاری 2600 عرضه شدند. همینطور نسخه های خانگی بسیاری از آرکیدها. یکی از بازیهای معروف آتاری 2600 Pitfall و دیگری Break Out(توپ و پدال) هستند. همچنین در آن زمان شرکتهای سازنده ی ترد پارتی به وجود آمده بودند و برای اتاری 2600 بازی تولید میکردند که باعث شد برای اولین بار بازیهای زیادی برای یک کنسول تولید شود.
در سال 1982 آتاری 5200 عرضه شد. این کنسول بیشتر یک کامپیوتر خانگی بود و با پی سی های 800/400 آتاری در اشتراک بود. در عین حال، مشکلاتی باعث میشدند که برنامه های چهارصد هشتصد روی آتاری 5200 اجرا نشوند .از طرف دیگر آتاری با مشکلاتی که روی آتاری 2600 با عرضه ی بازی E.T. به وجود آمده بود(شرح آن خواهد آمد)؛ دست و پنجه نرم میکرد و توجهی به این کنسول نداشت. بنابراین این کنسول زیاد خوب عمل نکرد و بازیهای زیادی روی آن منتشر نشدند.
مگنووکس دست به کار شد و دومین کنسول خود به نام Magnavox Odyssey 2 را ساخت. مگنووکس در ان زمان زیرمجموعه ای از Philips شده بود برای همین کنسول به Philips Odyssey 2 نیز معروف است. این دستگاه از لحاظ امکانات اضافه من جمله داشتن کیبورد که اسنفاده از برنامه های آموزشی را روی آن ارزان میکرد، از کنسولهای زمان خود جلو بود. بعلت نبودن سازنده ی تردپارتی برای این کنسول، فروش خوبی عاید آن نشد و در آمریکا تنها یک میلیون نسخه فروخت.
گرچه این کنسول در اروپا و برزیل فروش کرد، اما بازهم در این کشورها با آتاری 2600 قابل مقایسه نبود. یک سری کلان این کنسول در ایران ساخته شده و به نام رایانک به فروش رسیده است. (البته درین مورد شک است).
در سال 1979 شرکت متل یک کنسول به نام Intellvision منتشر کرد. این کنسول علی رغم قیمت بسیار زیاد خود، یعنی 299 دلار آمریکا در آن زمان، سه میلیون نسخه فروخت و حدود 125 بازی برای آن عرضه شد.
این کنسول از لحاظ گرافیک از کنسولهای همزمان خود بسیار بالاتر بود طوری که گرافیک آنرا سه بعدی خوانده اند. البته سه بعدی بودن آن در مقایسه با سه بعدی بودن گرافیک کنسولهای نسل پنجم به حساب نمی آید.
در سال 1982، یک سال قبل از شکست تجاری کنسولها، چهار کنسول جدید آمدند. کلکوویژن که نسل قبل، کلکو تلستار را بیرون داده بود، سگا SG-100 که اولین ورود سگا به دنیای کنسولها بود، وکترکس از شرکت مهندسی اسمیت، و آرکیدیا 2001 از شرکت رادیویی امرسون.
وکترکس برخلاف کنسولهای زمان خود که به تلوزیون متصل میشدند، دارای یک مانیتور برداری بود که بازیها را روی آن نمایش میداد. وکترتکس در آن زمان اولین کنسولی بود که میتوانست بازیهای 2.5 بعدی (بازیهای دو بعدی دارای عمق) را پوشش بدهد. قیمت این کنسول 199 دلار بود که آن زمان قیمیتی بالا به حساب می آمد و با داشتن رقبای بسیار، فروشی چندان نکرد و طی 2 سال دست و پا زدن، ساخت آن متوقف شد.
آرکیدیا 2001 چون از برق 12 ولت استفاده میکرد، یکی از کنسولهایی بود که میتوان در وسایل نقلیه از آن استفاده کرد. در عین حال این استعداد نادیده گرفته شد و این کنسول نیز به شکست منجر شد.
این نسل کنسول در سال 1985 پایان یافت. در قسمت بعد ما در مورد کامپیوترهای خانگی و وضعیت بازیها روی آنها صحبت خواهیم کرد و همچنین شکست تجاری کنسولها را بررسی میکنیم. در دو قسمت بعد در مورد نسل سوم و نسل چهارم کنسولها صحبت خواهیم راند.
...... ياد اون دوران بخير 
Google