جان کارمک متولد 1970 در ایالت کانزاس آمریکا و اکنون ساکن تگزاس است. او بخاطر نوآوریهایش در زمینه گرافیک 3D و همینطور نوشتن الگوریتمی موسوم به "معکوسِ کارمک" در زمینه طراحی سایهها در بازیهای کامپیوتری شناخته میشود. ipـهای تحت رهبری او به نامهای Wolfenstein 3D - Doom و Quake به شهرت بینالمللی رسیدند. طوری که اکثر بازیهای شوتر اول شخص دهه 90 توسط بازیبازان بعنوان Doom Clone (کلون دووم) شناخته میشدند. اگرچه کارمک بعنوان یک مهندس و برنامهنویس فوقالعاده هرگز شمّ هنری نداشت و بازیهای او اکثرا از محیطی خشک، کاراکترهای آبکی، داستان ضعیف و طراحی هنری نهچندان جالب رنج می بردند.
جان کارمک همچون هر فرد کارآزمودهای تحصیل در دانشگاه را بیهوده دانست و با نیمه-کاره رها کردن آن به طور یک برنامهنویس متسقل مشغول به کار شد. او در سال 1978 با بازی shoot'em up بنام Space Invaders با بازیهای ویدئویی آشنا شد. پس از مدتی کار کردن برای استودیوهای دیگر موفق شد استودیوی خود بنام id Software با همکاری جان رومئو تاسیس کند.
I. شوترهای جن و پری (1992-1996):
در اینکه چهکسی اولین بار دید اول شخص در بازیها بکار برد اختلاف نظر است اما کارمک اولین کسی بود که این زاویه دید را در بازیهای ویدئویی پاپولاریزه (مشهور) کرد. او بعنوان یک برنامهنویس ایدههای تکنیکی زیادی برای Wolfenstein 3D داشت اما داستان و کاراکترها را از یک شوتر دوبعدی قدیمی بنام Castle Wolfenstein کپیبرداری کرد. این بازی البته سه-بعدی کامل نبود. هدفگیری بهجز حالت افقی و بصورت عمودی امکانپذیر نبود، اختلاف ارتفاع در سطوح و امکان پَرِش وجود نداشت، کف زمین یک رنگ خاکستری و صاف بود و تکسچری نداشت، و دشمنان که بجز سربازان نازی شمال جن و دیوها میشدند همه کاغذی و 2D بودند.
با ساخت بازی Doom کارمک انقلابی در بازیهای ویدئویی بپا کرد. دووم پیشرفتهای زیادی نسبت به ولفنشتاین کرده بود. پله، طبقه و ارتفاع در بازی بوجود آمده بود. زمین دارای تکسچر بود و دیگر مواردی که همکنون جزء بدیهیاتی هستند که در آن زمان نوآوری بحساب میآمدند. در Doom نیز کارمک داستان را از آثار دیگر مثل فیلم Alien و Evil Dead II الهام گرفت. که در راستای همان شوترهای جن و دیو کارمک میباشد. Doom همینطور مُدِ مولتیپلیر Deathmatch را با الهام از بازیهای Fighting برای اولین بار در بازیهای شوتر ابداع کرد.
بازیهای Doom II و Quake (با ارائهی امکانات بیشتر در بخش چندنفره و دشمنان سه بعدی به جای جن و دیو) راه Doom را ادامه دادند. که البته علیرغم ارتقاع در گیمپلی و گرافیک مانند بازی اول انقلابی محسوب نمیشدند چرا که هنوز هم در این بازیها هدفگیری بسیار محدود و تنها قابلیت مانور افقی داشت. همینطور بازی Duke Nukem 3D منتشر شده در سال 1996 توسط کمپانی 3D Realms بعنوان آخرین بازی دوران طلایی "شوترهای جن و پری" شناخته شد. در این دوران بازیهای کارمک به فروش چندین میلیونی دست یافتند.
II. شروع زوال کارمک (1998 به بعد):
1- در سال 1998 کمپانی کوچک و مستقلی بنام Valve موتور بازیسازی کارمک به نام Quake را بشدت ارتقاع داد طوریکه منجر به ارائه موتوری جدیدی بنام GoldSrc شد. نتیجه بازی Half-Life بود که برخلاف بازیهای کارمک از داستان اورجینال و روایت قوی و کاراکترپردازی بهره میبرد. Half-Life انقلاب دوم در بازیهای شوتر اول شخص محسوب میشد طوری که محیط 3D واقعی این بازی باعث شد بازیهای کارمک 2.5Dهای محدود و کوچک بنظر برسند. همینطور Half-Life افق دید بازیباز را بسیار گسترشداده و او را از محیط و اتاقهای بسته و تاریک Doom به فضاهای باز با تابش خورشید میبرد! Half-Life اولین شوتری بود که در آن کاراکترهای دوست (بغیر از جن و دیو) حضور داشتند.
2- کمپانی Epic Games که سالها مشغول ساخت بازیهای پازل و ادونچر بود به یکباره در سال 1999 و با انتشار Unreal Tournament به رقیب جدی کارمک و Quake III Arena تبدیل شد. موتور گرافیکی قدرتمند این بازی بنام Unreal Engine موفق شد در کنار id Tech 3 در صنعت گیم برای خود شهرت خاصی پیدا کند. اما نبرد تازه برای کارمک آغاز شده بود. Epic Games در سالهای پیش رو بطور کامل کارمک را شکست داده و درحالیکه موتورهای کارمک بنام id Tech 4 و id Tech 5 با استقبال سرد استودیوهای بازیسازی روبرو شدند Unreal Engine 3 بطور بسیار گسترده و در بازیهای بیشمار مورد استفاده قرار گرفت طوریکه پس از مدتی Epic Games لیسانس استفاده از انجینش را کاملا رایگان عرضه کرد. از جمله بازیهای ارزشمند براساس Unreal Engine:
Deus Ex
BioShock
Brothers in Arms
Thief
Splinter Cell
Rainbow Six
Ghost Recon
Batman Arkham Asylum
Dishonored
و... بسیاری دیگر که در این مقاله نگنجد!
3- id Tech 4 توسط بازی Doom 3 در سال 2004 منتشر شد. بازیای که طبق انتظارات ظاهر نشد و از دو شوتر عرضه شده در همان سال بنامهای FarCry و Half-Life در امتیازات متاکریتیک عقب ماند. کارمک به عنوان رهبر برنامهنویسی این بازی اشتباه بزرگی مرتکب و سبک گیمپلی دووم را از run and gun به survival horror تغییر داده بود. تنها ویژگی بازی نورپردازی و سایهپردازی آن بود که مورد توجه قرار گرفت. شکست در Doom 3 باعث شد id Tech ناامید شده و ipـهای باارزش خود مثل ولفنشتاین و کوآک را به استودیوی میانهحال و تقلیدکاری بنام کلاغ (Raven) واگزار کرد. نتیجه بازیهای خشک و بیروحی بنام Quake 4 و Wolfenstein 2009 بودند.
همچنین با یک سری ارتقاع جزئی در موتور id Tech 4 استودیوی دیگری، بازی بنام Prey را عرضه کرد که از همه جهات کپی دووم 3 بود با این تفاوت که قابلیت راه رفتن روی درودیوار را به بازی اضافه کرده بود. علاوه بر استفاده از پورتال ها در بازی که تفاوتی در گیمپلی ایجاد نمیکرد. برخلاف بازی Portal ساخته شده توسط Valve که پورتالها را بسیار محبوب کرد.
id Tech 5 نیز طی آخرین تلاشهای کارمک برای احیای روزهای خوش گذشته توسط بازی Rage در سال 2011 منتشر شد. که به تقلید از استودیوی Crytek به ارائهی یک محیط جهان-باز داخل بازی میپرداخت. اما برای کارمک دیگر خیلی دیر شده بود و این تکنیکها دیگر جلوهی تازهای نداشت.
4- بازیهای Call of Duty و Medal of Honor که بر پایه id Techـهای کارمک ساخته شدند. موج جدید بازیهای اول شخص را به سمت جنگ جهانی دوم بردند. طوری که دیگر شوترهای جن و پری کارمک آن جذابیت سابق را در برابر شوترهای نظامی (militay) که هنوز هم بسیار محبوب هستند، پیدا نکردند.
III.کارمک موشکساز!:
با ناتوانی کارمک در بازیسازی او به پروژههای هوافضا و تاسیس شرکت Armadillo Aerospace روی آورد. که با توجه به فروش خوب بازیهای دهه 90 این امکان برای کارمک فراهم شده بود. او بصورت خودآموز به مطالعه مهندسی هوا-فضا پرداخت و سرانجام در سال 2008 در مسابقات برگزار شده توسط سازمان NASA شرکت و برنده جایزه اول این سازمان شد. البته جایزه 350000 دلاری بوضوح کفاف هزینه های کارمک برای شرکتش (سالی بیش از یک میلیون دلار) را نمیداد. آنها سطح دوم مسابقات را نیز با جایزهی 500000 دلاری تکمیل کردند. با این حال از سال 2013 فعالیت های شرکت Armadillo Aerospace بحالت تعلیق درآمد.
کارمک شرکت بازیسازی خود id Software و تمامی ipـهای آن را به شرکت Bethesda فروخت و به کلی از طراحی انجین و شوترهای اول شخص کنار کشید. او همکنون مدیر قسمت فنی پروژهی واقعیت مجازی فیسبوک است. درحالیکه مارک زاکربرگ (مدیر فیسبوک) بدلیل دزدی ایده ها در پروژهی واقعیت مجازی مورد پیگرد قانونی قرار گرفت.
جان کارمک در جریان شرکت در مسابقات هوافضا در سال 2005
آخرین ویرایش: